Üstad elektronikçi olduğumu düşünürsen iş güç elektroniği ve motor kontrol olunca benim durum da senden farklı değil, başıma geldikçe öğreniyorum. Özetle biraz karışık ta olsa demeye çalıştığım VFD-motor eşleştirmeye çalışırken akım değil güç cinsinden düşünmek daha doğru.
VFD ler fan motoru için de genel amaçlı motor için de kullanılıyor gördüğüm. İkisinin yük karakteristiği farklı olduğu için girilen parametreler farklı oluyor sadece. Normalde VFD kontrolünün yaptığı sadece motoru daha yavaş hızlarda döndürmek, motor plakasında yazan hız üst limit. VFD motoru yavaşlatmak için gerilimini düşürürken frekansı da düşürüp (
V/f sabit yani) torkun sabit kalmasını, hız düştüğünde motorun bayılmamasını sağlıyor. V/f kontrolü yanında bir de hassas hız kontrolü için kullanılan vektör kontrol işi (
invertör yine invertör ama SW farklı)var ama onu anlamak için güç elektroniği ekibinden birilerine danışmam lazım.
Asıl kafa karıştırıcı durum, V/f kontrolünde Taner ustanın yaptığı gibi motoru plakasının üzerinde yazan hızın da üzerine çıkartmak, mesela 1500 devir motoru 2000 devir çevirmek istersen çıkıyor. Bu durumda invertör-motor sistemine verdiğin şebeke gerilimin 230V monofaze ise hızı arttırıyorsun ama tork ta azalıyor, anma hızından düşük hızlardaki gibi tork sabit kalmıyor. Şebeke gerilimin 380V trifaze ise, bir numara yapıp (
normalde yıldız bağlaman gereken motoru üçgen bağlayıp, invertör parametrelerini de ayarlayarak ) anma hızının üzerine çıktığında torkun azalmamasını sağlayabiliyorsun anladığım. Bknz
https://cache.automation.siemens.com/dnl/jE/jE3MTIzAAAA_25338130_Tools/PDF_Operating_motors_at_higher_frequencies_V2_en.pdf...
Eylem usta trifaze motor akımlarına bakarken üçgen mi yıldız mı bir de şebeke gerilimi ne diye dikkat etmek lazım. Akımlar 380V üç faz için verilmiş olabilir. Monofaze elektrik ile beslenen vfd nin çıkışı üç faz olabilir ama besleme geriliminden daha yüksek olamaz, 3 faz 230vac gibi birşey çıkar anca.
Denk geldi fuji marka invertorün kılavuzuna baktım, aşırı akım koruması var i2t falan ayarlayabiliyorsun, soft start stop var kalkış akımı da o kadar dert olmaz. 1.1KW lık motor ile 1.1KW lık sürücü kullanılırmının cevabı bence ortam sıcaklığı. Invertörün bulunduğu ortamı specler içinde tutabiliyorsan neden olmasın?
...
Abi, bu güne dün geceden yorgun başladım ve de çok farklı konular üst üste bindiğinden zaten zorlanan devreler yazdıklarını ilk okuyuşumda beni iptal etti. Zayıf akımcı olduğumdan ilk anda ofsaytta kalmış gibi duraladım, şimdi az biraz aklım duruluyor.
Çok basit düşünerek gideyim, kafam hâlâ çorba ne de olsa... 3 faz, tek fazlı beslemenin 3 tanesinin bir arada geldiği sistem. Her bir faz yine nötüre göre 220VAC, tek fark 120 derecelik faz farkları. O nedenle 220VAC tek fazdan dört başı mamur bir 3 faz elde edilebilir. Sonuçta 220VAC'den yine 220VAC üretiyorsun, ama sadece bunlar 3 tane olacak ve aralarında 120 derece faz farkı olacak.
Bu VFD'leri baya bir yıl önce bir fuarda kurcalamıştım. O zamandan beri araştırıp kafa yormadım. Ancak hatırladığım bunların çoğunlukla fan sürme gibi işlerde kullanıldığı. Fanlar hakkında bildiğim de yüklerinin devirle birlikte arttığı. Buna karşılık biz zımpara şeridini zorladığımızda azalan devre rağmen motoru daha fazla zorlayabiliyoruz. Sanırım bizim yükleyişimizden gelen farktan dolayı bu sürücülerin limitlerinin biraz daha paylı olmalı.