Kabza Geometrisi Hakkında İki Çift Lakırdı.

[egeleme_rampasi]

Ölçü Alma.

   Fabrikasyon imalat yapmayan bizim gibileri için, kabza biçimlendirmede ilk iş ölçü almak olmalıdır. Nasıl ki Terziler müşteriye özel dikimlerde ölçü alıyorlarsa, bizlerin de kullanıcının el ölçüsünü almamız gerekiyor.   Kullanıcı ister biz olalım, ister bir başkası...

   Ölçü almada ilk belirlenmesi gereken şey, bıçaktan beklenen işlev ve dolayısı ile bıçağın tutuş şeklidir. Bir gömlekle bir ceketin ölçü alma yöntemleri farklı olduğu gibi, bıçaklarda da bıçaktan beklenen işleve göre tutuşlar ve dolayısı ile ölçü alma yöntemleri farklıdır.

   Bıçaktan beklenen işlev, bıçağın tüm geometrisini ve elbette kabza geometrisini de belirleyen ana unsurdur.

   Ben ilk olarak en yaygın tutuş şekli olan “Çekiç Tutuşu” için ölçü almayı izah edeceğim. (Tutuşlar bir sonraki konumuz olacak.) “Çekiç Tutuşu”, adı üzerinde, çivi çakarken çekici tuttuğumuz tutuştur. Bıçaklarda genelde kesmek veya saplamak için kontrol ve güç gerektiğinde kullanılır. En yaygın tutuş şekli “Çekiç Tutuşu”dur.

   Çekiç tutuşunda ölçü almak çok basit: Cetveli resimdeki gibi kavradığımızda, avuç içi aşağıya (veya karşıya) doğru bakarken, işaret parmağı ile serçe parmağı kenarından okuduğumuz değerler arasındaki mutlak fark, bizim bulmak istediğimiz ölçüdür.



Peki ama biz şimdi tam olarak neyi ölçtük? İyi soru! Cevabı bir sonraki resimde...



İyi tasarlanmış bir kabzada, kabza malzemesi bu mesafe arasını tamamen kapatmalıdır.

Güzel bir örneği forumda da yayınlanan hazır şablonlardan birinde buldum. Yani şu:



Burada “106” ile gösterilen mesafe, bizim ölçtüğümüz mesafeye yakın. Ama tam olarak istediğimiz ölçü olmayabilir. Tam emin olmak için profili kartona çıkartın. Sonra da ambalaj köpüğü ile kabza denemesi yapın. Benim denemelerimde  bu kabza elime biraz büyük geldi. Benim el ölçüm 94 mm, maketten aldığım ölçüm 100 mm çıktı...

NOT-1: Bu yazının hazırlanmasında Amerikalı Usta Jay Ficher'in web sitesinden faydalanılmıştır. (http://www.jayfisher.com/Knife_Grip_Styles_Hand_Sizing.htm)

NOT-2: Ustalarımızın eleştiri ve değerlendirmelerini kendilerinden özellikle istirham ediyorum.

Devam edecek...

[ecorotti]

Harika bir konu. Ellerinize sağlık Mustafa Bey.

[Salim Türk]

Resimdeki 106mm alan tam olarak elin kapladığı alan değil. Kabzanın şekli ve kullanım alanına göre de ölçü almak gerekir. Yoksa el ölçüsü 94 gelse bile 70-80mm lik bir kabza da çok kullanışlı olabilir. Resim2 deki gibi bir kabza da ise azda olasa tolerans verilmesinde fayda var. Şahsi fikrim eli çok sıkan kabzaya sahip bir bıçağı kullanması güzel olmuyor.

[Mâhir]

Genelde es geçilen bir konu teşekkürler Mustafa Bey...

[Ersin Özdemir]

Bilgilendirme için teşekkürler Mustafa abi

[Osman Kurt]

Eline sağlık abi.Kullanıcı açısından en önemli konulardan biri olmalı.

Devamını bekliyoruz.

[Eren]

bence bu iş en uygun bıçağın bitmiş ölçülerine yakın bir kabza ebatlarında bir cam macununa kullanıcının el izini almak olur birazda donmuş bir macuna el bastırırsanız  kabza gibi şekil alabilir macun buna uygun şekillendirirsiniz

[alperuzel]

Teşekkürler abi faideli bilgilerr için..

[Sergun]

Teşekkürler çok faydalı olacak bilgiler, umarım ustalar tarafından daha da geliştirilecektir bu konu...

[deserteagle]

Benim yöntemim bundan farklı. Yukardaki fotoğraftaki ölçüm biraz daha düşük bir rakam veriyor.

Ben dağ bayır bıçaklarında avucun parmakların başlangıç boğumundaki genişlğini esas alıyorum. (Bkz. foto)

Ancak darbe vurarak çalışacak bıçaklarda mesafeyi daha da fazla bırakıyorum, Sıkılmış yumruğun genişliğine falan bakıyorum ve yine de pay bırakıyorum, çünkü sap avuçta çapraz duruyor.

[deserteagle]

gerçi farklı deyince de ifade fazla olmuş yarım santim kadar falan oynuyor benim ilk hesapta.

[hüseyin75]

Cok guzel bir konu acilmis tesekkurler ustalarimiz bildiklerini paylasmasi benim ve benimgibiler icin cok faydali olacak.

[İlkay Kadir Karaca]

Önemli bir konuya değinmişsiniz. Teşekkürler

[Eren]

bence bu iş en uygun bıçağın bitmiş ölçülerine yakın bir kabza ebatlarında bir cam macununa kullanıcının el izini almak ile olur birazda donmuş bir macuna el bastırırsanız  kabza gibi şekil alabilir macun, buna uygun şekillendirirsiniz

[deserteagle]

Kumpası açıp açıklığın arasını kabza gibi tutup bir de kumpasın genişliğini aklınızdaki kabza genişliğine ayarlayıp bakabilirsiniz. Fazla çıkıntılı saplarda biraz dikkat ve pay bırakmak gerekebilir. Gün olur eliniz şişer, soğuk olur eldiven takarsınız.

[Salim Türk]

Birde kabzayı şekillendirirken elin çıkıntı yerlerini kabzada indirmek kullanış açısından çok konfor sağlıyor. Tabi bunu yaparken çok keskin hatlar olmamalı ve bıçağı ters tutup birde öyle bakıp ona göre karar vermeli.

[emin albayrak]

Mustafa bey güzel bir konu olmuş, haddim olmayarak ben de size sizin verdiğiniz ödüllerden vereyim. araştırmacı bıçakçılık ödülü bu sefer de size gelsin 

[deserteagle]

Birde kabzayı şekillendirirken elin çıkıntı yerlerini kabzada indirmek kullanış açısından çok konfor sağlıyor. Tabi bunu yaparken çok keskin hatlar olmamalı ve bıçağı ters tutup birde öyle bakıp ona göre karar vermeli.

Aynen öyle. Elma soyarken tutuşun nasıl olduğuna da bakmalı.

[sefaçabuk]

Kimi bıçaklarda bu tam kavrama geçerli değil, örneğin yüzme bıçakları veya meyve bıçakları, küçük gündelik bıçaklar gibi. Bu türler genellikle iki veya üç parmakla kavranarak kullanılıyor ve aslında bu tür kavrama çoğu kez tam kavramadan daha efektif oluyor. Tam kavrama daha çok güç gerektiren durumlarda kullanılırken, bir kaç parmakla yapılan kavrama hassas işlere daha uygun. Dolayısıyla bıçağı sapını belirleyen her zaman aslında elimizi ölçüsü değil biraz da kullanım amacı

[Salim Türk]

Aynen katılıyorum. Bıçağın kullanım amacına göre de kabza şekillendirmesi önemli. Örneğin ufak namlulu oyma bıçağında puukko tarzı ortası hafif bombeli yuvarlak bir kabza da çok kullanışlı olabilir. Tamamen bıçağın amacına uygun kabza şekillendirilmeli. Benim bir önceki söylediğim tamamen güç gerektiren bıçaklar için geçerli denilebilir.