pukko'nun standartları

[emin albayrak]

uzun zamandır aklımda pukko bir bıçak yapmak var. internette biraz gezinince bir bıçağın pukko sınıfına girmesi için hangi özellikleri taşıması gerektiğini bilmediğimi fark ettim. namlu uzunluk aralığı, taşlama eşiği genişliği, kesici ağız açısı veya biçimi, kabza formu, balçak malzemesi gibi hususlarda bir bıçağın pukko sınıfına ait olması için hangi nitelikleri taşıması gerekiyor acaba? ve konuyu daha bilgi dolu hale getirmek için, pukko türü bıçakların kullanım alanları nereler? yani en verimli oldukları işlemler, uygulamalar nelerdir?

bu başlıktan verimli sonuç alınırsa sanıyorum farklı türdeki bıçakların standartlarını da kayıt altına almak için benzer başlıklar açılabilir. mesela bushcraft bıçaklar, bowie bıçaklar, nessmuk bıçaklar, kamalar, hançerler vs... gibi...

[gökhan bakla]

Emin, belirli bir modeli konu alarak o bıçağın standartlarına ulaşmak istiyorsak, bence ilk önce bakılması gereken bundan 50 yıl önce nasıl yapıyordu ve formu neydi diye bakmalıyız.

Hepinizin malumu son 50 yılda pek çok model orijinalinden çok çok farklı noktalara geldi. Kötü oldu demiyorum ama belkide yüzlerce yıldır genel özellikleri korunarak yapılan bir modelin şu anda üretilen örnekleri ile kıyaslarsak ve bunlara bakarak özelliklerini belirlersek hata yapabiliriz

[emin albayrak]

bu durumda herhalde iki kavram çıkıyor karşımıza: geleneksel ve modern.

[marslan_51]

Çok önemli bir konu,gidişatı merakla takip edecegim. Emin Usta'nın dedigi gibi biçak türleriylede ilgili bir konu açilip bu konulardaki eksik kalan noktalar belirlense ve bir basvuru kaynaği toparlansa guzel bir calışma olur.

[Emrah]

en belirgin özelligi, saplamaya hiç uygun olmadıgı. sanki her an sahibini kesecekmiş gibi duruyor. bana hiç güven vermiyor  inceledigim bir lapın de çok kaba bir kabza vardı ama müthiş keskindi

[tatenkof]

Bildigim kadariyla en buyuk ozelligi 20 derece scandi agiz yapisina sahip oldugu. 15 ila 20 cm arasinda tam uzunluk. Kuzey Avrupada yapildigi ulkeye gore karateristik ozellikleri cok degisken.

[HALİL İBRAHİM]

Puukko geçmişi çok eskilere dayanan bir bıçak. 50 yıl geriye gitsek bile kurtarmıyor tam anlamıyla şu özelliklere sahip demek gerçekten çok zor. Zaman içerisinde normal özelliklerinin aksine geleneksel özellikleri de olan bir bıçak çünkü.




Günlük ihtiyaçlarda kullanılmak amacıyla; oymacılık, balıkçılık ve avcılık alanlarında etkili rol oynamış. Puukko'nun kelime kökeninde "Puu" Fincede ağaç anlamına geliyor. Kabza malzemesi olarak o bölgelerdeki geleneksel bir  ağaç olan Huş Ağacı kullanılmış. Ayrıca meşe, dişbudak, çam kabuğu ve boynuz sap olarak türetilmiş konu. Günümüzde plastik saplar da moda oldu.



Tarihsel kayıtlar değişmekle birlikte yaklaşık 1000 yıl öncesine kadar uzandığından bahsediliyor. Genel anlamda İskandinav bıçakları için kullanılan bir terim, fakat Finlandiya kökenli diye biliyorum. Finlandiya gençlerinin geleneksel elbise parçası. (kemer bıçağı olarak tanımlanıyor)



Hatta sembolik özelliği de var. Bir baba sorumluluk yaşlarına gelen erkek çocuklarına Puukko bıçağı verirmiş. Tohum ekim zamanlarında çiftçiler, iyi bir hasat niyetiyle; bu bıçaklar toprağa saplanırmış. 20’nci yüzyılın başlarında dünya savaşlarının akabinde klasik bir ev aleti olan Puukko, Rus İmparatorluğu olarak bilinen bölgelerde en çok tercih edilen, bir nevi sokak silahı olarak rejenere olmuş.

Geleneksel Puukko kalın, yuvarlak saplı, bıçakla aynı genişlikte basit görünümlü bir bıçak. Ikonik, düz omurga,geniş ve kavisli kenarı vardır. Hem erkek hemde kadın için yapılan Puukko bıçakları kullanıcının el boyutlarına göre değişiklik gösteriyor. Aşağıda ki linklerde boyutsal özelliği hakkında benzer konular konuşulmuş. Son linkte de bir tane güzel bi ablamız var, adım adım Puukko yapılışını kendi bloğunda yer etmiş 

http://www.bushcraftuk.com/forumvar/showthread.php?t=92111
http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/1132215-Educate-me-on-the-Puukko
http://tekno-opissa.blogspot.com.tr/2014/05/puukko-13-tera.html

kılıf yapımıyla ilgili örnek kaynaklar;

http://www.bicaksanati.com/forum/index.php?topic=6121.0
http://www.kammeret.no/forum/viewtopic.php?f=23&t=65433
http://www.britishblades.com/forums/showthread.php?22249-Scandi-Sheaths-My-Way
http://www.kotiverstas.com/keskustelu/index.php?topic=10597.0
http://tn-opetus.blogspot.fi/2013/05/puukkoprojekti-osa-6-puukon-tupen-ompelu.html

Yanlış hatırlamıyorsam bir ara forumda Puukko cılgınlığı da vardı 
forumdan örnekler;

http://www.bicaksanati.com/forum/index.php?topic=2525.0
http://www.bicaksanati.com/forum/index.php?topic=2235.0
http://www.bicaksanati.com/forum/index.php?topic=2516.0
http://www.bicaksanati.com/forum/index.php?topic=5233.0

[tatenkof]

Diger bir ozellikte ricassonun olmayisi.

[emin albayrak]

çok değerli bilgiler geliyor 

[sefaçabuk]

Bence tam forumun amacına uygun bir başlık ve paylaşım oluyor 

[emin albayrak]

avcılık ve doğa aktivitelerinde kullanılırken bu formun balçaksız oluşu risk doğurmuyor mu? yani bıçağı kaygan/ıslak/yağlı bir elle tuttuğumuzda elin namluya doğru kayma riski var gibi görüyorum. ve kılıf yapılarına bakınca da bu tür bıçakların kılıfları oldukça dar ve kabzanın geniş bir bölümünü içine alıyor. haliyle de bıçağı almak ve geri yerine koymak için iki eli birden kullanmak gerekiyor diye düşünüyorum. bunlar dezavantaj değil mi?

[devrim]

Emin abi bence balçak konusunda çok farklı bir açıdan bakıyorsun çünkü balçak aslında sapmala görevli bıçaklar için gerçekten vazgeçilmez olabilir, fakat doğa ve avcılıkta bu bıçağı saplamak pek gerekli olmayacaktır  mesela ben çocukken kullandığım çakıları ağaca filan saplardım elimi parçalanmaktan son anda kurtarırdım hep balçaklı bir bıçakta bu sorun ortadan kalkardı ama

[Serkan KUŞÇU]

Bu form bana da pek güven telkin etmiyor. Balçak varken bile bıçaklarımızda yine de ufak tefek sakatlıklar çıkabiliyor, tecrübeyle sabittir.
Haliyle bu tarz bıçaklar benim için gayet tehlikeli olur  Zaten sap geometrisi de çok sıkı tutmazsan şakam yoktur diyor. Kısaca görsel olarak hoş ama kullanmaktan korkarım.

[captaint]

Selamun Aleykum arkadaşlar. Anladığım kadarıyla çeliğin özelliğini, kıvamını doğru tutturmak bıçağın kişiliğini oluşturuyor. Gözlemlediğim kadarıyla Türk ustalar sap yapımında belkide daha sağlam olması için kabzayı boydan boya çerçeveliyor. Bu yuzden de sapın çoğunlukla 2 parçanın birleştirilmesiyle gerçekleşiyor.
   İskandinav bıçaklarında ise belki de soğuk kış günlerinde soba başında cümbür cemaat bıçaklarıyla çanak çatal oydukları için, bıçakları tam ergonomik ve yukarıda arkadaşların anlattığı gibi saplamaya uygun değil, sap çoğu zaman namluyla eşit yada daha kısa, yani ince iş ve kontole daha uygun gibi,  hatta bu PUUKKOlar  sanki bir meslek erbabının aleti gibi.
  Ben şahsen bir 23 cm pukko tarzı bıçak istiyorum. Fırın vs için yerim yok, ancak kılıf ve kabza yapımını ilkel de olsa eğeler ve reçine ile halledebileceğimi düşünüyorum.
 Pukko nun resmi sitesinde ister sadece metal bıçak, ister sap malzemesi ayrı ayrı alabiliyorsunuz. Metal kısım 10-12 cm namluyla  €60 -80 arası  artı kargo. Tabi ordaki ekonomik şartlar düşünülürse normal. Ancak burda sorduğum birkaç usta ağzını 200 tl den açıyor. Tabi ki ustaların hünerine, emeğine saygımız çoktur. Ancak bunun daha vicdanli bir edinim imkanı yokmudur acaba? Yani €60 da olsa paramız neden elin gavuruna gitsin? Belki de ustalar pahallı bıçakları kendileri yapıp, biraz ekonomik olanları da yetiştirecekleri gencçlere yaptırsalar daha mı iyi olur diye düşünüyorum.

Özetle 23 cm tam boy, 11cm  maksimum sabit namlu pukko metal nasıl edinebilirim? Yardımcı olmanızı rica ederim!!!!!!

[ibrahim09]

Halil İbrahim abim çok ayrıntılı anlatmış ben de az da olsa birşeyler eklemek isterim. Şimdiye kadar webde gördüklerimden yola çıkarak söyleyebilirim ki; kabzasındandan geniş olmayan namlusu olan,  gard bulunmayan, genelde gizli sapa sahip olan ve vikinglerin zamanında kullandıkları bıçaklar diyebilirim. Doğada iken güç gerektirmeyen işlerde ve hunharca kullanılmayacak biraz daha zarif bir bıçak olarak düşünüyorum.

[Selim Atalay]

Aleyküm Selam;

Aslında gizli kuyruk bıçakların sağlam olmadığına dair bir düşünce yok ama ister istemez gizli kuyruk bir bıçakta saptan fedakarlık yapmak zorunda kalıyorsunuz.Bu Puukko tarzı kısa namlulu bir bıçak için çok sorun teşkil etmiyor ama neredeyse 30 cm namlulu bir bıçakta  ; bıçak ta  eğer manivela gibi kullanıcaksa iki kere düşünmeli.Puukkonun uzun namlulu hali Leukku o biraz daha fazla ağır hizmet bıçağı olarak kullanılıyor.Puukkolar daha ziyade oyma bıçağı olarak kullanılıyor.Ellerini rahat kullanabilmek adına huş ağacı seçtikleri de doğru.

Şu ara bıçak maliyeti işini ciddi ciddi düşünüyorum kafadan bir kısım hesaplamalar yapıyorum.Aslında baktığınız zaman ortalama bir bıçağın maliyeti malzeme olarak 50 tl civarı tutuyor.Seçilen çeliğe göre ısıl işleme göre kullanılan sap malzemesine göre dahada artabilir elbette.Bir bıçağın tahmini bitim süresi 16-24 iş saati diye düşünüyorum.Benim tecrübi bilgim az ama kılıf yapmadan ilk bıçağımı yaklaşık bu sürelere bitirmiştim.İki yada üç günlük bir emek söz konusu.İşin ehli ustalar daha hızlı olabilir.Bir güne bir bıçak çıkarabilir.Makine gibi çalışıyordur.Bir bıçağın şeklini verir.Dün ki bıçağın ısıl işlemini yapar.Dün hazırladığı kabzayı bugün monte eder.Yarın ki bıçağın kılıfını bugünden keser vs.Neticede ay 30 gün haftada bir gün dinlense ayda diyelim ki 24-25 bıçak imal etti.(Ben pek zannetmiyorum pek çok ustanın ayda çok çok 10-15 bıçak bitirebildiğini düşünebiliyorum.Belki CNC'de kestirenler daha hızlı olabilir neyse)Ustanın aylık gelirinin 4000 lira olduğunu düşünelim bu tabloda bile bir bıçağa 166 lira gibi bir işçilik bedeli düşüyor.Zaten ortalama 35-50 lira bıçağa giden materyal bedeli.Dolayısıyla bir bıçak için 200-250 lira hiçte afaki bir bedel değil.Bıçak yapmayı bir hobi bir ek iş olarak sürdürmüyorsa eğer ve tek işi buysa bu rakamlar  daha öneme biniyor.

Sizin bahsettiğiniz 60-80 euro arası bedeller fabrikasyon yada yarı fabrikasyon ürünler.Gerçekten el yapımı bir ürün istediğiniz zaman o fiyatlar değişiyor.Çünkü Avrupa'da bir bıçağı bir haftaya bitiren ve ayda yaptığı dört bıçakla geçinen ustalarda var (1000 avro civarı olur genelde tek bıçak tabi bu ustanın bilinirliğiyle alakalı )

https://www.lamnia.com/en/sc/5/knives-and-folding-knives/knives?sin=70

Burada seri üretim Leuukular var az büyüğü fiyatları az çok görüyorsunuz 100 avro üzeri 130 dolar civarı.

Birde şu örneğe bakın.

https://www.wildertools.com/gallery/bushknives/heavy-knives/elk-leuku/

Ülkemizde maalesef bir şekilde emekli olmuş atadan bildiği usulle gelmiş günde bir bıçak yapıp 20 liraya zor satan (bana burun kıvırdı eski bir usta ) ustalar var.Birde bu işe hobi olarak bulaşmış bilgili bu hobiyi sürdürmeye çalışan bir kısmım yarı zamanlı usta var( tam zamanlılar da var.)Çırak mı?Ben görmedim ama bu sanat ilgi çeken bir sanat olursa çocuklar asgari ücretle kaynakçılık yapacağına bu işe yönelip çırak olabilir.

Benim kıt bilgim böyle.Kusura bakmayın üç gündür herkese bir bıçağın en az neden 250 lira olması gerektiğini anlatıp duruyorum.

[captaint]

Alattığınız hesaba göre fiyatlar mantıklı. Ancak zaten dolarla oynayan adam rakamın lafını etmez diye düşünüyorum. Ancak bu tür forum alanlarında örneğin ben kendime bir kılıf kestiysem kalanından arkadaşıma da bir ölçü çıkarıp maliyetine verebilirim. Tabi daha elim eğeye değmedi doğrusu, bunlar gönlümden geçenler.
Gönderdiğiniz linke baktım. Bitmiş bıçak €100 civarında hatta daha düşük. Bu PUUKKO bıçak, avrupanın en pahallı ülkesinde, yani ustaların yaşam şartlarına saygım var, Eyvallah: Ancak PUUKKO isminde, formunda ama ortadoğu da, vergisi daha uygun memlekette bu işi yapanlar fiyatlarda, en azından benim gibi amatör "gençlere"( )  biraz daha vicdanlı malzeme sağlayabilir diye umudum var hala
 
HAyırlısı bakalım, niyetler halis, illa akibet bir yere varacak
 

[Osman Kurt]

Tolga bey özelden bir ustayı önerdim size dilerseniz iletişime geçebilirsiniz.

[captaint]

Eyvallah, bakıyorum. Teşekkür ederim alakanıza..