Spyderco H1 Salt İnceleme.

[sefaçabuk]

Üyesi olduğum bir forumdan ( tabancatufek.com) bir arkadaşımız, ki aynı zamanda bizim forumun da üyesidir (tekoğlu) incelemem için bana Spyderco H1 modeli bir çakı göndermişti. O forumda incelemeyi paylaştım, burada da paylaşayım dedim, malum konu bizi ilgilendiren bir konu.







Sadece sertliğini ölçerek yorum yazayım dediysem de, “bıçağa istediğinizi yapın, hatta buna eğme-bükme de yapabilirsiniz” deyince her türlü testi yapmak için işlemlere giriştim.
Spyderco markası konusunda bilgili değilim veya herhangi bir deneyimim yok. Bu marka bir bıçağı da ilk kez elime alıyorum, yani daha öncesinden kullanmışlığım yok.
Genel hatlarıyla ele iyi oturan bir bıçak, sap ergonomik, namlu kısmının tipi bana hitap etmese de işini iyi yapacak bir görüntüsü var. Üstteki büyük dairesel delik tek el kullanarak bıçağı açmak için çok iyi düşünülmüş. Kimi çakılarda bu işi yapmak için bir pim kullanılıyor ama pim eğer sökülüp takılma özelliğine sahip değilse daha sonra bileme işi için bir engel teşkil ediyor. Bu nedenle bu tür bir parmakla açma yeri daha pratik.
Bıçakta testlere başlamak için öncelikle demonte etmek gerekiyor. Vida kullanılmadığından zorunlu olarak perçinlerin başını çürüterek sökme işlemine başlıyoruz.
Önce bıçağı tutan ana mafsal piminin baş kısmını çürütüyoruz.



Pimi bir nokta kullanarak delikten çıkartıyoruz ve namlu boşa çıkıyor.





Ardından aynı işlemi kilit tırnağı için de tekrarlıyoruz. Arka kısımdaki kemer klipsini de sökünce bıçak tamamen parçalara ayrılmış oluyor.



Bıçağı açıp kapatırken açma dairesinin içerisinde elime takılan bir pürüz vardı. Daha yakından bakınca bunun aslında lazerle kesme işleminden arta kalan bir meme çapağı olduğunu fark ettim



Yakın plan fotoğrafta daha iyi seçiliyor.



Bu olmaması gereken bir durum, hele de Japon üretimi bir bıçakta olması çok ilginç.
Buradan yola çıkarak bıçağın tüm kenarlarını inceledim ve gördüm ki aslında lazerle kesme işleminden sonra kenarlarda pek işlem yapılmamış. Bu çapak benim parmağıma bir zarar vermez ancak bu, herkesin parmağına vermeyeceği anlamına gelmiyor.

Elde var olan eğelerin birisiyle kaba bir eğe testi yaptım. Bu tür testler pratikte hep yapılır. Ortalama bir bıçağa eğenin zarar verememesi gerekir, yani iyi sertleştirilmiş bir bıçağa eğeyi sürdüğünüzde eğe bıçaktan talaş kaldıramamalıdır.
Önce sırt kısmından bir deneme yapıyoruz



Eğe hiç zorlanmadan yüzeyden talaş kaldırıyor.



Aynı işlemi uçtaki keskin bölgeye yapıyoruz, sonuç aynı




Testere ağızdaki deneme




Kilit mekanizması etrafındaki deneme..




Hepsinde sonuç aynı. Bıçağın yarın sertliğini ölçeceğim ancak bu sonuca bakarak çok umutlu olmadığımı söylemeliyim. Aynı zamanda yarın bıçağın eğme ve agız dayanımı testini de yapacağım, belirteyim.
Gördüğüm birkaç olumsuzluktan daha söz etmek isterim. Bıçağın ana mafsal piminin her iki tarafına da pimin plastiğe oturmasını engelleyen birer pul koyulmuş.



Aynı pul kilit tırnağının altına koyulmadan, doğrudan plastiğin üzerine pim şişirilmiş. Burada da pul olmalıydı.



Ana mafsal piminde biraz eğiklik göze çarpıyor. Fotoğrafta da göreceksiniz.




Bu pim büyük olasılıkla montaj sırasında pim başı şişirilirken eğilmiş. Kullanım sırasında zorlamayla eğilseydi, en azından plastiğin üzerindeki delikte de biraz ovalleşme gözlenmeliydi. Oysa plastiğin üzerindeki delikte böyle bir ovalleşme yok. Bir durumu daha belirtmekte yarar var, bu plastik deliklerin içerisinde de pimin geçeceği metal yatak olsaydı, mafsal kısmı çok daha dayanıklı olurdu.
Yarın yapılacak testlere kadar durum budur.

[Osman Kurt]

eğe testinden geçemeyeceğinden emindim  .15 karbon ile ancak işçiliğin bu kadar kötü olacağını tahmin etmemiştim 

[Salim Türk]

Güzel test olmuş. Böyle testin yapılması ve yayınlanması çok hoşuma gitti. Umarım bunun gibi testlerin devamı gelir. Bu tür ürünleri alacaklar için bundan daha büyük bir nimet bulunamaz. Teşekkürler Sefa hocam.

[Kaya]

H1 yakin bir celik aradim ama değişik karakterli bir çelik saniyorum çelikte krom ve azot alasimlarina fazlaca rol verilmis karbon miktarida düşük olunca sertlikten çok şey kaybetmis oluyor acaba yanlis yöndemi düşünüyorum

[sefaçabuk]

Yüzeyin nitrürlendiğini düşünmüştüm ama yarın sertlik testine girecek yüzeyin farklı yerlerinden, bakalım ne çıkacak ben de merak ediyorum. Sertlikten sonra da eğme bükme testine girecek. Sonuçları göreceğiz hep beraber. Yorumları en sona bırakıyorum.

[deserteagle]

Eline emeğine sağlık ustam.


Öyle bir test yapmışsın ki resmen adamın apış arasına tekme atmak misali sert olmuş. Ama çok çok güzel vermişsin ürünün hakkını. Eğe testi zaten bıçağı yerin dibine sokmaya kafi.

Lazerle kesim konusunda bir yorumum var. Bu adamlar bari lazerle kesmişler. Diğer markalar paslanmazı pançla kesiyor da pançın verdiği stresten dolayı bıçaklar kullaım sırasında bir güzel kırılıyorlar.

Bu testin galibi, el yapımı bıçak ve çakılar...

[tufan]

japon olunca bende hayal kırıklığına uğradım. Neyseki bizim ustalarımız var      onların kıymetini bilelim

[bora atalay]

balon muymuş ??

[Yilmaz Dogan]

Vay be sefa hocam en son caponlarin bombasini patlattin valla sana helal olsun, bilincli ve deneyimli testlerine,
tekrar saygi duyuyorum bu gün bir sey daha ögrendik,

 Saygilarimla

[deserteagle]

Bu yazıyı sanki lazerde yazmışlar ama sonra yazının çevresini iyi temizlememişler diye düşünüyorum. Nereden çıktı derseniz, fotoğraftaki yazının oralarda biraz pas var gibi göründü bana.

[emrekipmen]

Sefa ustam, helal 
Yahu acaba bu japonlar da bıçaklar deforme olmasın diye kritik altında su vermeye mi karar verdiler bizim çoğu bıçakçı gibi? Eğe testini geçemeyince aklıma bu geldi. Ancak çeliğe aşina değilim...
Mafsal (pivot) konusu beni çok şaşırttı, hiç şişirme çakılmış pivot görmemiştim su markada, normalde vida şeklindedir 

[Brac]

Elinize sağlık Sefa hocam , eğme bükme testine girdikten sonra eğildiği gibi kalıcak diye düşünüyorum ısıl işlem yapmayı mu unutmuşlar yoksa düşük karbon olayından dolayıda direk plastik deformasyona uğrayacak gibi ,elastik şekil değişikliğini karşılayamaz gibi geliyor.Fahiş fiyattan satılan böyle atılıp tutulan bu markaların bıçakların vs. raporlanıp firmaya iade edilmesi lazım gerçekten çok acı birşey,resmen insanı kandırıyorlar.

[deserteagle]

Bıçak ile ilgili TT'de geçenler okudum da bu bir deniz, dalgıç bıçağı imiş gibi anladım. Bunu göz önüne alınca çelik seçiminde bazı kısıtlamaların olduğunu da haliyle görmezden gelemeyiz.

O yüzden bıçağı çok kötü gördüğüm ilk görüşümü geri çekiyorum. Tuzlu suya dayanıklı olan çelikler/bıçaklar ile karşılaştırmak gerek bunu.

----

Emrenin mesajını şimdi gördüm:

Benim buck da aynı şekilde şişirme pimli. Bunda da parçalar hep bir arada kalsın diye çakıyı bu şekilde üretmiş olabilirler.

[emrekipmen]

Bıçak modelini bilemiyorum, eğer dalgıçlar için ise çelik seçiminde sertlikten feda edilebilir, doğaldır. Sonuçta çok nadir durumlarda acil durum bıçağı olarak kullanılacaksa ve sürekli tuzlu suda duracaksa doğaldır.

H1 denilan çeliği araştırdım. Gerçekten tuzlu su ortamında asla paslanmazlık garantisi verilen yüksek nikel oranlı östenitik paslanmaz. Bu durumda çelik "work hardened" yani türkçesi çalışma sertleştirmesi ile sertleştirilmiş. Bu durumda eğe testini geçememesi son derece doğal. Ancak kullanım aşamasında çeliğin aşınma direnci sertliğinden bağımsız bir şekilde yüksek çıkıyor testlerde. Bu konuda çok fazla ilginç deneme var: http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/239015-H1-steel-quot-100-corrosion-resistant-quot
http://www.spyderco.com/forums/showthread.php?14616-Does-H1-steel-hold-an-edge

H1:
C        Co          Cr      Mn        Mo            Ni            P        Si            S          W         N
0.15      0       14-16   2   0.5-1.5         6-8       0.04      3-4.5      0.03         0       0.1

[Brac]

Dalgıç bıçağıda olsa ağız yapısını koruyacak gibi durmuyor paslanmaması bir tarafa ama zıpkınla balık avı yapanlar için heralde bir süre sonra balığa ve dalgıça  eziyet edecek gibi geldi deniz altında kabuklularla çalışıldığında işlevini çabuk yitirecek gibi duruyor.

[Kaya]

Su altinda keskinligin  sertligin fazla bir onemi yok  zipkinci bicaklari dahi aşiri keskin ve sivri yapilmiyor düşünun biraz irice bir baliği söndüreceksiniz ve elinizde ustura gibi bir dolch balik bir kipirdandi ve siz bicaği kendinize kacirdiniz .Allah korusun. Keskinlik icin daha ziyade tirtirli ağizlar tercih ediliyor.ben titan kullaniyorum  onunda max sertlik 45 hrc gibi
Ama illa su altinda keskin bir bicagim olsun diyenler için vanax35 gibi bir sey lazim olurdu

[sefaçabuk]

Bugün sertlik ölçümlerini yaptım. Bıçağın çeşitli yerlerinden sertlik örnekleri aldım ve ortalama sertlik 50HRC ölçüldü.



Yüzeyde nitrürlenmiş bir tabaka olma olasılığını gözeterek, yüzeyden bir miktar talaş kaldırdım, sertliği tekrar ölçtüm değişiklik okunmadı, yine aynı sertlik. Demek ki nitrürlenmiş bir yüzey yok.





Ardından bıçağın görece geometrisinin en karmaşık yerinden, dolayısıyla en riskli bölgesinden bükmek üzere mengeneye sıkıştırıp aryalı pense yardımıyla bükmeye başladım
Fotoğraflar kademeli olarak verilmiştir.






Bükme sonucu bıçak kırılmadı veya çatlamadı




Ülkemiz dışındaki kimi forumlarda da konu yer yer tartışılmış. Birkaç yerde “work hardened” terimi geçiyor, bundan “çalışma sertleştirilmesi” anlıyoruz. Öyle sanıyorum, soğuk çekme veya soğuk işleme tabi tutularak sertlik kazandırılmış bir çelik . Çeliklerde soğuk yapılan işlemler çeliğin iç yapısında sertleşmeye yol açar, tor çelikleri buna örnektir, aynı zamanda tane dizilimlerindeki kayma düzensizliği de buna neden olabilir. “yaşlandırma” ile ilgili paslanmaz çeliklere yapılan işlem varmıdır bilmiyorum. Yaşlandırma işleminin daha çok alüminyum ve alüminyum- bakır alaşımlarında yoğun olarak kullanıldığını biliyorum, hatta uçak perçinleri buna en klasik örnektir. Ancak paslanmaz çeliklerle ilgili böyle bir işlem var ise konuyla ilgili konuşacak bilgiye sahip değilim.
İçeriğindeki krom ve özellikle nikel bu çeliği tuzlu suya karşı paslanmaz hale getiriyor. Martenizitik, yani ısıl işlemle sertleştirilebilen bir çelik olsaydı o zaman içeriğindeki karbon oranı bu sertleştirmeyi sağlayabilecek yeterlilikte olmayacaktı. Zaten çelik östenitik paslanmaz çelik olarak geçiyor. 
Kısaca konuşacak olursak; Bu bıçak daha çok tuzlu suyla haşır neşir olunan ortamlara iyi bir çözüm. Sürekli tuzlu suda kullanacaksanız gayet yeterli. Hatta test uyguladığımız bıçak tam bu türden bir bıçak, tırtıklı ağız yapısı itibarıyla daha çok ip, kendir vs kesmeye yönelik olarak tasarlanmış belli ki. Öyle sanıyorum ki özellikle dalış veya tekne türü yerlerde kullanılmak için yapılmış. Bıçaktan darbe, ağız dayanımı, kanırtma, zorlama türü şeyleri beklemek biraz fazlaca beklenti içinde olmak demek. Yani üretim mantığındaki hedefe uygun bir bıçak ama daha fazlası değil.
Ağız kesme dayanımını test etmedim, tüm ağzı düzeltip, yeniden bileyip testi yapmak sonradan düşündüm ki çok rasyonel bir sonuç vermeyecek ve belki de yanlış şeyler konuşacağız. Buna neden, bileme sırasında her ne kadar soğutulursa soğutulsun ağzın yine de talaş kaldırmayla ısınmış olması.
Bu bıçak, kendi ürettiğim bazı bıçaklar dışında test ettiğim ilk bıçaktı. Bu nedenle, eksikler olabilir veya sizlerden eleştiri veya öneri gelebilir. Her zaman açığız, hadi geçmiş olsun 

[aliata]

    Bilgi paylaşımı için teşekkür ederim.

[deserteagle]

  Allah bilir bunlar soğuk haddelenmiş plakayı direkman lazerde kesip taşlamasını da ısıtmadan yapıp kullanmışlardır. Nasıl olsa soğuk haddelerken çelik "work harden" oluyor. İtele gitsin mantığına girme ihtimali bence yok denemez.

[sefaçabuk]

Allah bilir bunlar soğuk haddelenmiş plakayı direkman lazerde kesip taşlamasını da ısıtmadan yapıp kullanmışlardır. Nasıl olsa soğuk haddelerken çelik "work harden" oluyor. İtele gitsin mantığına girme ihtimali bence yok denemez.

Öyle de olabilir üretim yöntemi, ama bence sonuçta tuzlu suda sorun çıkartmıyorsa bu kullanıma uygun. Fiyat-fayda dersen kesinlikle esaslı bir iteleme mantığı var görünüyor  . Bu bıçağın ortalama fiyatı 150 TL gibi, hani tuzlu suya dayansın diyen arkadaşlar, piyasada bolca var olan östenitik paslanmaz çelikleri bu mantıkla rahatlıkla kullanabilir.