Isıl İşlem Sonrası Oluşan Derin Lekeler

[AdnanErgün]

Merhaba sayın ustalarım.
O1'den yaptığım ilk bıçağıma su verdikten sonra bıçak uzerinde belki 1mm'ye ulaşan derinlikte lekeler oluştu. Isıl işlemi ilkel şartlarda (odun kömürü, basit bir ocak, fön makinesi) yaptım ve açıkçası biraz aceleci davrandım, öncesinde yeterli araştırma yapmadım. Oluşan bu lekeleri yıkayınca geçecek türden lekeler sandım fakat saatler süren perdah sonucunda bile tam olarak gideremedim. Bir şekilde bıçağı tamamlayıp ilk ısıl işlemde ne kadar başarılı olduğumu görmek adına hunharca testler yaptım. Önce eğe ile test ettim, eğe kayıp gitti aşındırmadı, ardından bir sarı çivi kestim, ağzı hiç bozulmadı, daha sonra onluk dev çiviye varana dek siyah çiviler kestim. Ağız açısı dik olmadığından keserken bıçağın zarar göreceğini hesap etmiştim zaten. Fakat civilerden birini keserken enteresan bir sekilde ağız donmedi ama kırıldı, bildiğiniz yenik oluştu çivi büyüklüğünde. Yeniden Keskin ağız açtım. Bu arada mutfak fırınında 25 dk. kadar 180-200 dercede meneviş yaptığımı, bıçağın çıktığında hafif sarmış olduğunu belirteyim.
Anlattıklarımdan hareketle sormak istediğim hususlar şunlardır:
1) Isıl işlem sırasında gerekenden yüksek ısıya çıktım ve bu ısıda fazla bekledim de tanecik büyümesi mi oluştu? Isıl işlem sonrasında oluşan derin lekeler buna mı işaret eder? (Yüksek sıcağa çıkmış olmam ve fazla beklemem muhtemeldir, işlem sırasında bu durumları gözetmemiştim.)
2) Acaba ısıl işlem başarılı oldu da meneviş süresini mi kisa tuttum, bu yüzden bıçak fazla sert oldu da ondan mı ağzı kırıldı? Ocakta namluya biraz daha meneviş yaptım ama çözüm oldu mu bilemiyorum.
Aşağıda lekelerin fotoğrafını paylaşacağım. Yaşadığım bu durum hakkında kıymetli yorumlarınızı bekliyorum. Özellikle oluşan lekeler normal mi, her zaman oluşur mu, neye delalet eder?

[orkunaydin350]

DTE-2019 için yaptığım kiridashi'ler de aynen böyle olmuştu. İlk birkaç tanesini temizlemek için 2mm kadar derine indim ve malzemenin yarısına geldiğimde izler ancak kaybolmuştu. Diğerlerini o kadar inceltmedim ve izler kaldı tabi. Ben de aynen sizin gibi kömür(fakat odun kömürü değil) (yani charcoal değil, coal) ocağında ısıl işlem denemiştim. Hatta aynen sizin gibi ilk su verme denememdi. Isıyı kontrol edemeyip çok hızlı sıcaklığı yükseltmekten olduğunu düşünüyorum. Yaptığınız denemeler sonucu aslında tatmin edici gibi duruyor. Su verdikten sonra eğe testini geçtiyse direk menevişe gitmelisiniz. Menevişten sonra da pirinç testi yapın ve testi geçerse çok abanmanıza gerek yok diye düşünüyorum.

[Şaban Kurt]

Öncelikle ısıl işlemi test etmek için çivi kesmeyi hiç bir usta tastip etmez sonuçta bıçak yapıyorsunuz amacına uygun kullanmak testi ona göre yapmak daha mantıklı yüksek sıcaklığa çıkmışsınız o yüzden derin izler oluşmuş karbon yanması buna dahil hocam meneviş süresi normal sıcaklığın stabil tutulduğu fırında istenilen sertliğe göre yarım saat idealdir fakat profesyonel fırın yoksa ortalama 40 45 dakika kalması daha iyi istenilen sıcaklığa çıkıp çıkmadığını meneviş renginden belli eder zaten.

[mustafa TA4AHZ]

ustam faydası olur düşüncesiyle paylaşıyorum, bu boruyu dik bir kovada kullanırım düşüncesiyle alt kısmını kapattırmıştım, ama o düzeneği kuramadım, yatay olarak ta iş görüyor, fark ettiğim şey ise ocağa tuttuğunuz hava, borunun açık kısmından içeri girmeyecek şekilde kullanırsanız bu izler oluşmuyor, borunun içindeki bıçak dünkü seax, 6mm 5155 çeliği, bıçağın üstünde görünen curuf borunun iç kısmından düşen curuf parçaları,

[orkunaydin350]

Vaaay, güzel yöntem. Aklına sağlık ustam.

[mustafa TA4AHZ]

sağ olun ustam:) ilk zamanlarımda yine forumdan bir ustamızın tavsiyesiydi sanırım, hatta kalın paslanmaz profil diye tarif etmişti, ama paslanmazı bulamadım, hurdacıdan bunu bulmuştum, aynı boyda bir tanesinde de yağ var, onunla su veriyorum. 

[AdnanErgün]

DTE-2019 için yaptığım kiridashi'ler de aynen böyle olmuştu. İlk birkaç tanesini temizlemek için 2mm kadar derine indim ve malzemenin yarısına geldiğimde izler ancak kaybolmuştu. Diğerlerini o kadar inceltmedim ve izler kaldı tabi. Ben de aynen sizin gibi kömür(fakat odun kömürü değil) (yani charcoal değil, coal) ocağında ısıl işlem denemiştim. Hatta aynen sizin gibi ilk su verme denememdi. Isıyı kontrol edemeyip çok hızlı sıcaklığı yükseltmekten olduğunu düşünüyorum. Yaptığınız denemeler sonucu aslında tatmin edici gibi duruyor. Su verdikten sonra eğe testini geçtiyse direk menevişe gitmelisiniz. Menevişten sonra da pirinç testi yapın ve testi geçerse çok abanmanıza gerek yok diye düşünüyorum.

Teşekkür ederim. Bilhassa ilk denemelerde bu tür cilveler yaşıyoruz galiba. Zamanla düzelecek umaram. Aslında ben hem coal hem charcoal kullanmıştım  evet eğe başarılı idi kayıyor talaş kaldırımyordu, pirinç testi de aklımda olsun bundan sonraki işlerde 

Öncelikle ısıl işlemi test etmek için çivi kesmeyi hiç bir usta tastip etmez sonuçta bıçak yapıyorsunuz amacına uygun kullanmak testi ona göre yapmak daha mantıklı yüksek sıcaklığa çıkmışsınız o yüzden derin izler oluşmuş karbon yanması buna dahil hocam meneviş süresi normal sıcaklığın stabil tutulduğu fırında istenilen sertliğe göre yarım saat idealdir fakat profesyonel fırın yoksa ortalama 40 45 dakika kalması daha iyi istenilen sıcaklığa çıkıp çıkmadığını meneviş renginden belli eder zaten.

Teşekkür ederim. Aslinda çivi kesmeyi biraz da olağanüstü bir test olsun diye denemiştim, biraz tatmin maksatlı, daha sonraki testlerde muhtemelen denemem. 
Hem normal kömür hem de odun kömürü ve de güçlü bir fan kullanmıştım. Sıcaklık az olmasın da fazla olması sorun olusturmaz mantığıyla hareket ettim biraz da. Karbon yanmasının gerçekleşmesi çelikten almamız gereken verimin azalması anlamına geliyor galiba doğru mudur? Anladığım kadarıyla menevişi de biraz kisa tutmuşum.

ustam faydası olur düşüncesiyle paylaşıyorum, bu boruyu dik bir kovada kullanırım düşüncesiyle alt kısmını kapattırmıştım, ama o düzeneği kuramadım, yatay olarak ta iş görüyor, fark ettiğim şey ise ocağa tuttuğunuz hava, borunun açık kısmından içeri girmeyecek şekilde kullanırsanız bu izler oluşmuyor, borunun içindeki bıçak dünkü seax, 6mm 5155 çeliği, bıçağın üstünde görünen curuf borunun iç kısmından düşen curuf parçaları,

Teşekkür ederim. Benim ısıl işlem esnasında dikkat etmediğim unsurlardan biri de çeliğin oksijenle doğrudan temasıydı galiba. Tam fandan gelen borunun uzerine koymuştum profili altında kömür vardı fakat bıçak da nasiplendi oksijenden ve galiba bu da cüruf oluşmasına sebep oldu. Paylaştığıbız yöntem çok mantıklı ben de denemeyi düşünüyorum.