Bıçak Sanatı - Forum
Atölye Muhabbeti => Metalurji (ısıl işlem, testler, analizler, çeliğin yapısı vs.) => Konuyu başlatan: DUMRU - 05 Aralık 2010, 01:23:26
-
Merhaba sevgili ustalarım.
Bıçakcıları gezerken bıçak müşterileri bıçağı eline alır şöyle bir esnetir. Bıçak esnemezse ''hıımmm eyi bıçak'' derler.
Sizlere iki sorum olacak.
Bu esnememe olayı çeliğin sertliğinden mi kaynaklanır kalınlığından mı?
Keskinliğe en yatkın çelik nasıldır. Çıplak gözle nasıl anlaşılır?
-
Esneme, ya da esneklik genele olarak çeliğin bir özelliği olsa da kimi çeliklerde bu biraz daha fazla kimilerinde daha azdır. Örneğin bir hava çeliğinin esnemeye yatkınlığı bir yay çeliği kadar olamaz. Her ikisinden beklenen özellikler farklıdır. Tüm bu özellikler dışında eğer aynı çelikten iki bıçak yapsanız, genel boyutları tamamen aynı olmak koşuluyla birisinin et kalınlığı 1.5mm olsa diğeri 3 mm olsa elbette 1.5 mm lik bıçak esner ama diğeri esneyemez. Bu birinin diğerinden üstün olduğunu göstermez. Esneme kesitle doğrudan ilişkili bir durum, kesit inceldikçe artar. Bunların yanında tokluk esnmeyi sağlayan bir diğer özelliktir. Aşırı sert bir bıçak esneyemez ama tok bir bıçak esneyebilir. bu özellik kullanılacak yere göre değişecektir.
İkinci soruya yanıt vermek denyimle bile mümkün değil, gözle bir çeliğin iyi yada kötü olduğuna karar vermek imkansızdır.
-
bir zıtlık:
iyi fileto bıçağı esner
iyi kalemtraş esnemez.
-
bir zıtlık:
iyi fileto bıçağı esner
iyi kalemtraş esnemez.
gibi :2up
-
Gecenin bu vakti soruma zaman ayırdığınız için çok teşekkürler Sefa Ustam
-
Eylem Hocam, sizede ayrıca teşekkürler.
-
Esneklik tamamen et kalınlığıyla alakalı bir durum, aynı bıçağın en sert hali de yumuşak hali de aynı esner. Çelik türü bile etki yapmaz. Ancak esnemeye dayanım konusu farklı, en sert bıçak hafif esnediğinde hemen kırılıverir, yumuşak bıçak esnediği yerde kalır geri dönmez. İyi bir ısıl işlem görmüş bıçak sertliğine bağlı olarak 20-30 derecelerden 60-70 dereceye kadar esneyip aynen geri döner. Hamonlu ya da sırtı yumuşatılmış bıçağı 150 derece bile bükseniz kırılmaz ama ağız kısmından çatlar, gibi gibi.
Teknik olarak, bir cismin elastiklik sabiti vardır, esnemenin belli bir güç ile ne kadar olacağı bıçak söz konusu olduğunda sadece onun et kalınlığına bağlıdır. Ancak geri ilk noktaya geri dönmesi veya belli bir noktada kırılması ya da belli bir noktadan sonra eski haline geri dönememesi tamamen çeliğin ısıl işlemiyle ilgilidir, ancak 4 milimlik 58 HRC sertlikteki bıçağın en ucuna 30 kilo astığınız zaman mesela 45 derece bükülüyorsa, bu bıçak 40 HRC iken de aynı miktar bükülecektir...
-
Emre ustam, anladığımı söyleyeyim, Bıçağı elimize aldık esnettik esnettik geri saldık. Bıçak geri dönerse iy ısıl işlem görmüş yahşi bir bıçak. Yok geri dönmez yada kırılır ise iyi dayanıklı bir bıçak değil. ?
-
Çelik türü bile etki yapmaz.
Teknik olarak, bir cismin elastiklik sabiti vardır, esnemenin belli bir güç ile ne kadar olacağı bıçak söz konusu olduğunda sadece onun et kalınlığına bağlıdır. Ancak geri ilk noktaya geri dönmesi veya belli bir noktada kırılması ya da belli bir noktadan sonra eski haline geri dönememesi tamamen çeliğin ısıl işlemiyle ilgilidir, ancak 4 milimlik 58 HRC sertlikteki bıçağın en ucuna 30 kilo astığınız zaman mesela 45 derece bükülüyorsa, bu bıçak 40 HRC iken de aynı miktar bükülecektir...
Ustam çelik türü esnemeye doğrudan etki eder. Her çelik aynı oranda esneme kapasitesine sahip değildir.
Elastikiyet sınırı, ya da sabiti yatay yüklerle ölçülen bir deneysel değer değildir. Standart çekme deneyinden elde edilen bir sonuçtur ve malzemenin yük/değişim grafiğinde yük uygulamaya başladıktan sonra plastik şekil değişimi sınırına kadar olan ve yük kaldırıldığında eski haline dönen bir yükün ifadesidir. oysa yatay esneme harmonik bir harekettir. Bir de son cümledeki sertlik konusu kafama takıldı, biraz abartarak sormak isterim, örneğin su verme sonrası 65HRc gelen bir çeliğe iki ayrı meneviş döngüsü sonucu birinde 62HRc diğerinde 46HRc sertlik elde etsek, eğilme aynı mı olacaktır.
-
Sefa hocamın belirttiği konuda bir hata var söylediği gibi.Aynı malzeme ve boyuttaki iki çeliğe farklı ısıl işlemler uygulayıp iki farklı sertlik elde etsek.Bu iki çeliğin esnemeleri (deplasman veya sehim denir mühendislik dilinde incelenen parçanın ele alınan bir noktasının yer değiştirmesine) de farklı olacaktır mutlaka.Tabi ki ikisinde de depolanan enerji aynı olacaktır eğer bunla karıştırıldıysa konu.
-
Denemesi bedava :) Ben kendi deneyimlerim artı okuduklarım üzerime bir çıkarım yaptım. Ancak hatalı olabilir, bu konuda bir deney yapmak farz oldu:
Kaynak olarak şu tür forum tartışmalarında metalurjden çok iyi anlayan ustaların laflarına güvendim. Ama Sefa ustam, haklıdır herhalde, çelik türü az da olsa etki eder sonuçta hammadde değişiyor. A konuda hatalı olabilirim...
Ancak son cümlemin arkasındayım, kendim de zamanında bunu denemiştim, bıçağın sertlik miktarı kesinlikle ne kadar eğileceğini etkilemiyor, sadece geri dönüp dönemeyeceğini filan etkiliyor...
http://www.bladeforums.com/forums/showpost.php?p=4283738&postcount=60 (http://www.bladeforums.com/forums/showpost.php?p=4283738&postcount=60)
http://www.bladeforums.com/forums/showpost.php?p=6765334&postcount=2 (http://www.bladeforums.com/forums/showpost.php?p=6765334&postcount=2)
http://www.hypefreeblades.com/forum/viewtopic.php?f=3&t=244&p=1973#p1973 (http://www.hypefreeblades.com/forum/viewtopic.php?f=3&t=244&p=1973#p1973)
Aslında aradığım forum konularını bulamadım, bu konu üzerinde yıllar önce okuduğum bükülme testlerinin sertlik değişkeniyle oynanarak yapılan örnekleri vardı, hatta birisi fotograflayıp sonuçları paylaşmıştı....
-
Selam Emre.
Ben teorik olarakta, deneysel olarak ta bu konuda birçok uygulama yaptım ve gördüm.
Mesela senin verdiğin ilk linkte young modülü ve elastisite modülünden bahsediyor.Elastisite modülü (E), malzemenin uygulanan yük altında uzamasını oranlayan bir değer olarak düşünülebilir.Malzemenin esneme hesaplamsında direkt olarak bu değer kullanılıyor.Hatalı olan ise bu ilk linkteki yazıda sanki çeliğin elastisite modülünün değişmez olarak belirtilmesi.Benim bir tablom vardı, içinde herhalde sadece çelik için 200-300 farklı değer belirtiyordu; çelik türüne göre değişen değerler bunlar.
Bizim okulda bu konunun test edilebilmesi için bir çekme deneyi cihazımız vardı.Farklı çelikler kullanırdık.Aynı çeliğe ısıl işlemler yapıp tekrar denerdik.Sonuç,hep farklı değerler.
-
Bahsi geçen bir testin amacının çeliğin sertlik yada dayanıklılığını ölçmeyi amaçlamadığını düşünüyorum. Sadece çalışma esnasındaki yükler altında eğilip bükülmemesi test ediliyor olabilir.
Sertlik ve ağız dayanımını yada çeliğin dayanıklılını test etmeye çalışmadıklarını umarım. ::)
Bir de iyice sallapati bir üretim sonucunda su verilmeden üretilen bir bıçağın bükülünce şeklini koruması gözlenmeye çalışılıyor olabilir. :-\
-
(http://upload.wikimedia.org/math/7/5/8/758c364bbcb98c36ec0fa3af6e5eb2dd.png)
Burada değişkenler yükün uygulandığı nokta ve cismin boyutları. Buradan hesaplanan değer sizin malzemenin esneyebilme miktarını yani gündelik dilde katılığını/kıvamını (stiffness) veriyor. http://en.wikipedia.org/wiki/Stiffness (http://en.wikipedia.org/wiki/Stiffness). Burada ilginç olan eksenel katılık/direnç Elastik modulus ile ilişkili olarak (http://upload.wikimedia.org/math/4/2/3/4234c28624cf15dd104a54873488a9fd.png) şeklinde. Yani bu formülde:
k: stiffness (türkçesini tutturamadım, yardım lazım :) )
A: Malzemenin kesitsel boyutu (bizim bıçaklarda et kalınlığı)
E: Elastik modulus (bıçağın çeliği için sabit bir değer - sertliği vs. öenmli değil)
L: Malzemenin boyu.
Burada dikkat edilecek şey bu malzemenin bükülmeye direnci (stiffness) tamamen Kesit ile doğru orantılı, boy ile ters orantılı lineer bir grafik. Elastik modulus ise bir sabit olduğundan bıçağımızda kontrol edebileceğimiz birşey değil.
En başta "Beyaz yıldız" arkadaşımızın sorusu aslında bu idi, yani bir bıçağı elimze alıp da eğilip bükülmesine bakarak bıçağın kalitesi, sertliği gibi bilgiler edinebilirmiyiz. Benim okuduklarım bunun bu yöntemle imkansız olduğunu gösteriyor. Ancak büküp de geri gelmesi veya gelmemesi veya kırılması işi değiştirir tabii...
Bu stiffness değeri ışığında çeliğimizi nasıl ısıl işleme tabi tutarsak tutalım bir fileto bıçağının rahatlıkla bükülebilmesini sağlayabilmemiz tamamen onun geometrisine bağlıdır, eğer yeterince ince tutmadıysak bıçağı fileto bıçağı istendiği gibi rahatlıkla bükülüp iş göremeyeceğinden başarısız oluruz. Ya da bir kamp bıçağında yeterli et kalınlığını vermediğimiz için darbelerde bükülmelerle rezonans yapıp kullanıcıyı rahatsız edebilir. Açıkçası benim için önemli bir yol haritası çizen bir bilgiydi bu zamanında, bıçağın tasarımında dikkat edilmesi gereken öğelerin ne kadar kritik olabildiği konusunda beni uyarmıştı. Sadece et kalınlığını yarım milim az tutmak bile bıçağın "esnekliğini" ciddi biçimde değiştireceğini teorik olarak güzel bir şekilde göstermesi açısından konuyu pas geçemedim... Kusuruma bakmayın, gevezelik yaptım ^-^
-
Sefa Ustam haklıydın tabii, güzel bir tablo buldum, her çelik türünün farklı elastik sabiti (Young Sabiti) varmış, ben genelde aynı çelikle çalıştığımdan hiç merak etmemiştim çelikten çeliğe fark olur mu diye, şu linkte farklı sıcaklıklar ve farklı türde çelikler için elastisite modülü verilmiş: http://www.porklips.org/~mason/materials/elasticity.html
-
Ustam senin bu söylediğin eğilme gerilmesiyle ilgili , tartışma konumuz, çelikteki sertleştirme etkisinin esnemeye ne gibi bir etkisi olacağı değilmiydi.
4 milimlik 58 HRC sertlikteki bıçağın en ucuna 30 kilo astığınız zaman mesela 45 derece bükülüyorsa, bu bıçak 40 HRC iken de aynı miktar bükülecektir...
Yoksa zaten esnemenin kesitle doğrudan ilişkili olduğunu bende söylüyorum ancak bir diğer etkenin de tokluk olduğunu söylemiştim, yani tok bir çelik daha fazla esneyebilirken, sert bir çelik daha az esner demiştim, burada vurgulamak istediğim ısıl işlemin doğrudan etkisiydi.
-
[img]
Elastik modulus (bıçağın çeliği için sabit bir değer - sertliği vs. önemli değil)
İşte konu burda sekteye uğruyor :)
Aynı çeliğin farklı ısıl işlem görmüş hallerinin de 'E' si farklı oluyor.
Diğer konuya gelince; tabi ki esneklik bıçağın kalitesini etkilemiyor.Esneklik daha çok kullanım amacına göre seçilen bir özellik.Konu açılmışken bir şey daha ekleyeyim madem.
Eğilme hesabında kullanılan bir 'I' simgesi vardır.Atalet momentinin simgesidir bu, yani boyutsal olarak eğilmeye karşı gösterdiği direnç.Dikdörtgen kesit için bu ;
1/12 x b x h^3 tür (b:bıçağın genişliği, h:kalınlığı - yanal esnemeyi dikkate alıyoruz tabiki burada, dikey olursa tam tersi olur). Yani yine görüldüğü gibi bıçağın rijitliği (stiffness'ın türkçesi) kalınlığının küpüyle orantılı olarak değişiyor.Malzemeyi değiştirmeden bıçağın kalınlığını yarısına indirmek bile bıçağın 6 kat daha esnek olması demek bu da örnek olarak. (bıçağı dikdörtgen kesitli olarak ele alırsak bu sonuç geçerli, normalde tamamı veya bir bölümü üçgen kesitli olduğu için sonuç 6 kattan daha az olur).
Gevezelik ne demek :) Ne güzel bilgi paylaşımı yapıyoruz işte ;)
-
Eğilme evet, yani bilemiyorum, konu neydi :D Esneklikle eğilmeyi mi karıştırdım yoksa, yine mi? ::)
Aydınlatın ben lütfen, ben metalurjinin kıyısından kokladım sadece, konu hakkında eğitimim yok...
-
Sinan Bey, ciddi misiniz? Yani elastik modulus sertliğe göre değişiyor mu? İlk kez duydum. :o
-
Valla formüller filan millet bizi kovalayacak :)) :)), bir kaç formülde benim yazmam gerekti ama içim kaldırmadı. Birincisi klavyede formülü yazmanın zorluğu ikincisi, bu formüllerden neler çektiğimi yeniden hatırlamak istemeyişim ??? yüreği yeten yazssın, "ön yüklemesiz yaylarda emniyetli sehim formülü" burada işe yarardı aslında ama ben yazmam. Aynen bende konu neydi oldum ustam :D
-
Hatta en iyisi bu konuyu açan "BEYAZYILDIZ" arkadaşı forumdan direk uzaklaştıralım :)) :)) ( Hüseyin aman diyim şaka ha, alınma sakın)
-
Hatta en iyisi bu konuyu açan "BEYAZYILDIZ" arkadaşı forumdan direk uzaklaştıralım :)) :)) ( Hüseyin aman diyim şaka ha, alınma sakın)
:)) :))
Aman iyi ki konuyu açmış yahu, bakın kırk yılın başı kafamız karıştı güzel güzel...
Şimdi biraz karıştırırken metalurjicilerin bir forumunda şu konuyu buldum, adamlar çelik soğuk işlenmedikçe E'yi değiştiremezsiniz, çelik için sabittir diyorlar ağız birliğiyle ::) : http://www.eng-tips.com/viewthread.cfm?qid=191275&page=86
-
Sinan Bey, ciddi misiniz? Yani elastik modulus sertliğe göre değişiyor mu? İlk kez duydum. :o
Valla siz böyle sorunca ben de şüpheye düştüm bir an. :D Birkaç kaynaktan araştırdım hemen.Sorunun cevabı 'evet' tabi ki.Dediğim gibi biz aynı çeliği ısıl işleme sokarak ta deney yapmıştık; yumuşak ve sert halindeki elastisiteleri farklıydı.
Genelde bıçaklar üzerinde durulduğundan ısıl işlemin sadece sertliği arttırmak için de uygulandığını düşünüyoruz, fakat esenekliği azaltmak, yani rijitliği arttırmak için de uygulandığı bir çok yer var.
-
Konu çorba oldu hakikaten :D
Konuyu biraz daha fazla açmak için tokluğa, birim deformasyon grafiklerine girecektim ama pes ediyorum, iyice cozutmayalım :D
-
Neyse hadi son bir şey daha söyleyeyim, elastikiyet modülü aslında bu işe yanlış girdi bence. Elastikiyet modülü her malzemeye özgü bir özelliktir ve atomlararası bağlarla belirlenir ve iç yapıya duyarlı değildir. Oysa bizim tartıştığımız ve dallanıp budaklanan konu malzemenin plastik şekil değiştirme özellikleriyle ilgili.
-
???
::)
Ben ne yaptım Allah'ım...
Kendimde ilkokula giden bir öğrencinin üniversite sıralarındaki boş bakışlarını hissettim..
Konuyu toparlıyorum. Bıçağın sertliği basit mantıkla et kalınlığı ve bileşimi ve dahi ısıl işlem farklılıkları ile doğrusal oranda artıyor.
Et kalınlığı fazla bir bıçakla fileto yapılmaz. Fleto bıçağı ile de dal kesilmez.
Benim asıl öğrenmek istediğim konu (esnekliği değil, çünkü cam settir ama esner) sert esnemeyen bir çelikten yapılmış ve ağzı iyi açılmış bir bıçak mı , araba makası gibi belirli bir kırılma noktasına kadar esneyebilen çelikten bıçak mı, yoksa üzerine çekiç dahi vurduğumuzda izi kalan bir çelikten yapılan bıçak daha kesicidir ve kesme özelliğini en geç yitirir.
Ama, aman gözünüzü sevem kimya dersinden hep çakardım zaten. Yeniden o günlere döndürmeden bir cevap rica edeyim... Sonra siz derse kaldığınız yerden devam edersiniz...:)
Bu arada ben demedim mi ustalarım size.. Ben sizin çoook başınızı ağrıtırım diye:)
Emre ustam başka bir forum konusunda önerdiği dramelden hepsiburda.com dakinden sipariş verdim. Umarım benim işimi görür.
Selam ve muhabbetle..
-
:)) Hüseyin Bey, aman bizim her zamanki halimiz, dert etmeyin, tedavi yöntemi daha bulamadılar bizim gibilere :P
Sorunuza geri dönersek, gördüğünüz gibi terimlerde bir karışıklık var, metal bilgisinde kullanılan terimlerle gündelik kullanımdaki terim bazen uyuşmadığından kafalar karışabiliyor...
Açıkçası sertlik ve aşınma direnci (keskinliğini geç yitirmesi) arasında çok yakın bir ilişki var, ancak bıçağın türüne göre de değişir. Özellikle keskinlik sertliğe veya çeliğe pek bağımlı değildir, yani yumuşak bir metalden de müthiş keskin bir alet yapılabilir, sertleştikçe evet daha geç yitirecektir keskinliğini, ancak eğer kullanıma uygun olan sertlikten fazlası varsa bu seferde en ince yerinden (ağız ve uç noktadan) kırılma riski taşır. Bu yüzden bıçağı ne için tasarladıysa ustası ona göre bir sertlik hedefler, yoksa bıçak ya elinde kalır kırılıp ya da çok yumuşaktır ağız tutmaz...
Sertlik dışında bir de çeliğin tipi de etkilidir bıçağın keskinliğini korumada. Bu konu zaten forumumuzda bir sürü yerde işlendi. Metalurji kategorimiz içinde çelikler ve ısıl işlem konusunda bazı konular bulabilirsiniz fazla teknik bilgi gerektirmeyen yazılarımız oldu bolca...
Dremel kesinlikle ufak tefek işler için mükemmel bir alet. Özellikle girinti çıkıntısı olan şeyler yapmak ya da küçük bir alanı parlatmak vs. gibi işler. Güle güle kullanınız...
-
Eğeyle bileyemediğiniz bıçağı seçin derim.
-
1060,1090 gibi çelikleri sizmi oluşturuyorsunuz yoksa hazırmı alıyorsunuz
resim varmı,galiba hazır 1060 çelikleri var değilmi diktörtgen şeklinde olup siz bu çeliği ısıl işlemde dövüp şekil veriyorsunuz,peki hazır dikdörtgen şekilde satılıyorsa küçük bıçak için miktarı fazla ise miktarı nasıl ayarlıyorsunuz ısıl işleme başlamadan öncemi kesiyorsunuz yoksa yüksek ısıda kor oluncamı kesiyorsunuz
alınan site veya resimler varmı 1060 çeliği,1090 çeliği gibi
sağolun :)
bu tarzmıdır kurcaladım ama anlayamadım 1060 olanıda bulamadım
https://www.nordellknives.com/portal/index.php?option=com_oscommerce&osMod=product_info&products_id=1246&language=en
https://www.nordellknives.com/portal/index.php?option=com_oscommerce&osMod=product_info&products_id=1625&language=en
https://www.nordellknives.com/portal/index.php?option=com_oscommerce&osMod=product_info&products_id=1251&language=en
-
Daha önce 1060 malzeme arkadaşlarımız arasında organizasyonla alınıp paylaşılmıştı. Plaka sac formundaydı.
Diğer türlü de farkı yoktur, ,ister dövme işleminden önce, ister dövme sırasında, istersen dövme işleminden sonra kesebilirsin hiç farketmez.
Tarz derken aşağıdaki linklerle ilgili bir şey mi? ben tam anlayamadım.
-
Daha önce 1060 malzeme arkadaşlarımız arasında organizasyonla alınıp paylaşılmıştı. Plaka sac formundaydı.
Diğer türlü de farkı yoktur, ,ister dövme işleminden önce, ister dövme sırasında, istersen dövme işleminden sonra kesebilirsin hiç farketmez.
Tarz derken aşağıdaki linklerle ilgili bir şey mi? ben tam anlayamadım.
tarz derken alınan yani sizin el egeçen 1060 malzeme resim olarak nasıldır onu demek istedim
linklerde dikdörtgen şeklinde parçalar var o şekildemi size geliyor
...
örnek olarak,mesela bu nedir
8506 Poly Urban Camo
(http://i1012.hizliresim.com/2010/12/6/4763.jpg)
https://www.nordellknives.com/portal/index.php?option=com_oscommerce&osMod=product_info&products_id=1246&language=en
-
Örneğin footğrafını koyup linkini eklediğin malzemeler, sapta kullanılan malzemelerden bazıları, son mesajında koyduğun fotoğraf polyesterden yapılmış urban kamuflaj desenli bir sap malzemesi. Senin merak ettiğin sac malzeme düz plaka ( buzdolabının dışındaki malzeme gibi, yada araba kaportası gibi)
-
tamamdır sağol
-
ben de bi ucundan dalayım konuya :)
çeliklerin hepsi için ayrı bir elastisite modülü var ama bunlar çok dar bir aralıkta değişir (200 -215 GPa)
bunu konuya uyarlayacak olursak öyle çokta ölçülebilir değerler çıkmaz sanırım karşımıza. misal 1006 - 1095 - 440C çeliklerine 100 MPa (hiçbirinde akma olmaksızın taşıyabilecekleri bir değer) yük uygularsak meydana gelen yüzde birim değiştirmeleri sırasıyla %0,05, %0,048, %0,046 gibi değerler çıkar ki gözle görmeyi geçtim yeterli ekipman yoksa çekme deneyi ile bile ayırdı zor.
Emre abinin örneğine gelirsek aynı ebetlardaki farklı çeliklere elastik bölgede kalacağımız yükler uygularsak eğilme miktarı neredeyse aynı olacaktır.
farklı kimyasal bileşimlerdeki çeliklerde bile bukadar az fark varken ısıl işlem ile hele hele temperleme ile (parçanın 55 veya 40 HRc olmasının) elastisite modülünde bir değişim yaratacağını sanmıyorum (en azından şimdilik biraz daha araştırmak lazım). zaten data sheetlerde de bir çeliğin farklı işlemlere tabi tutulmuş durumları için elastisite modülü ve poison oranı gibi değerlerin yanında genellikle "typical for steel" yazar.
Sefa abinin dediği gibi bizim için burda önemli olan elastisite modülünden çok rezilyans. neticede amaç bıçağı plastik deformasyona uğramadan ne kadar yüke dayanacağı.
Yoksa zaten esnemenin kesitle doğrudan ilişkili olduğunu bende söylüyorum ancak bir diğer etkenin de tokluk olduğunu söylemiştim, yani tok bir çelik daha fazla esneyebilirken, sert bir çelik daha az esner demiştim, burada vurgulamak istediğim ısıl işlemin doğrudan etkisiydi.
Ama burda kafam karıştı.
yada birbirine uyarlamaya çalıştığım şeyler yanlış.
sefa abinin dediği gibi tok çelik sert çelikten daha fazla esner (mantıklı olan). yani akma yapmadan daha fazla şekil değiştirir.
aşağıda 1095'in farklı durumlardaki elastik bölgeleri var. sanki bunlara göre en sert olan daha fazla esner gibi. ::)
-
Akın grafiklerde bir sorun yok.Sert olan 1095 in akma değeri diğerlerinden daha yüksek doğal olarak.Grafikte de sert olan 1095 in uzaması daha fazla, ama üstündeki gerilim de diğerlerinden fazla.
''sefa abinin dediği gibi tok çelik sert çelikten daha fazla esner (mantıklı olan). yani akma yapmadan daha fazla şekil değiştirir. ''
Biz elastisite modülünün değişiminden bahsediyoruz ama dediğin gibi bu değişim çok az bir düzeyde.Bu farklılığı ihmal edersek çeliğin akma sınırı sertliğiyle beraber arttığı sürece tokluğu da artacaktır.Ne zaman sertliği arttırdığımızda akma sınırı da düşüyorsa o zaman işler değişir.
-
sağolun sinan bey kafamın karışma nedenini çözdüm
tokluk ve sertliği birebir karşıt şeyler gibi düşündüm nedense :-[
az önce çıkardım ders notlarını falan karıştırdım grafikleri çizdim lisanta bu konuları bu kadar merak edip araştırsaydım okul 6 değilde 4 sede biterdi herhalde. ;D
-
Sertlik arttığında ( çelik için) akma sınırı asla düşmez.
Bir başka şekilde tekrarlamak isterim ki, bizim çözüm aradığımız şey elastikiyet sınırı, modülü ya da değeriyle tam bir çözüme ulaşmaz. Tartıştığımız konu bir mukavemet problemi aslında. Hadi biraz kaşıntı tutarsa işin içine Akının söylediği poisson oranı ( yanal şekil değiştirme olduğu için) da sokulabilir ama hepsi bu.
-
Hııı ? ???
Nece konuşuyorsunuz, beni kaybettiniz :))
-
Tokluğu konumuzdan çıkarsak uygun olur bence.Çünkü tokluk malzemenin plastik davranışını da kapsıyor.Tokluk deneylerinde malzeme darbeyle kırılarak tokluğu hesaplanıyor.Gevrek malzemelerde plastik şekil değiştirme az olduğu için tokluk düşük.Sünek malzemelerde plastik şekil değiştirme çok olduğu için tokluk yüksek oluyor.
Mukavemette eğilme denklemi basitçe PxL / ExI dir zaten.P:uygulanan yük,L:uzunluk, I:atalet , E:bahsettiğimiz elastisite.
P,L ve I ' yı sabit tuttuk.E 'yi de çeliğin sertliği için değişmez kabul ettik.Yani malzeme akma sınırına gelene kadar sertliği ne olursa olsun şekil değiştirme eğrisi aynı hat üstünde, sadece tepe noktaları yani akma değerleri farklı.
Rezilyansa da akma değerine gelene kadar absorbe dilen enerji dedik.Yani bu eğrinin altında kalan alan.O zaman yüksek akma değerine sahip çeliğin rezilyansı da daha fazla oluyor doğal olarak.
Birşey eklemek veya çıkarmak isteyen ::)