Soru: Demir çeliğe nasıl dönüştürülür?
Yanıt:
1. Eğer eskileri soruyorsan eskiler demiri çeliğe dönüştürmüyorlardı. Çünkü ellerinde saf demir diye bir şey yoktu. Ellerinde ya en.: smelting/bloomery teknolojisi ile üretilmiş ancak istenen karbon oranında yada istenenden düşük karbonlu bir çelik vardır yada demir nikel alaşımlı bir meteor parçası vardır. Tabi bunların içinde başka elementler de olabilir ama o konuya girersen bitmez.
Düşük karbonlu çeliğe karbon emdirilebilir. Eski ustalar ince plakalar halinde demiri yüksek sıcaklıkta karbonca zengin bir ortamda tutmak, karbon emen plakaları ocak kaynağıyla birleştirip katlayıp nispeten homojen bir karbon oranını yakalamak gibi bir yöntem uygulamışlar. "Blister and shear steel" diye, sementasyon /cementation diye araştırılabilir. Bunu andıran modern bir çalışmayı geçenlerde Özgür Özdemir yaptı. Araştırırırsan Özgür'ün çalışması seni yönlendirebilir.
Tabi bir diğer yöntem de dımışki, şam çeliği, wootz diye de adlandırılan pota çeliği yada polat. Dımışki ve özellikle Şam Çeliği aslında sorunlu terimler. Hem sırf teknolojiyi değil yer adını da barındırması hem de tam olarak hangi prosesleri kast ettiği konusu sorunlu olmasından dolayı sıkıntılı. Pota çeliği kavramının da kendi sorunları var. Aslında bence bu tipteki çeliğin her bir adı az çok sıkıntılı.
Bunun için önce bir dımışki yumurtası üretilip sonra yumurta işlenmekte. Bu dımışki yumurtasına atılan demir pota içindeyken daha yüksek karbon kazanmakta. bu %1,5 gibi olabilir. Bu konu sıkıntılı bir konu. Bizden kimse öyle hap gibi reçete veremiyor, yurt dışı kaynaklarda şansınızı denemelisiniz. Ben henüz doğru yolda olduğumu ispatlamış değilim. Bir tane lamayı başarıyla üretebilsem ve bu yaptığımı art arda bir kaç kez tekrarlayabilsem artık bildiğim bir şey var diyebilirim ancak o zamana kadar bir şey bilip bilmediğimi bile bilmiyorum demek durumundayım.
2. Senin merak ettiğin aslında sanki demir cevherinden çelik nasıl üretiliyor gibi. bunun için de smelting/bloomery tr.:izabe jp.:tatara konularını araştırmalısın.
3. İşin özü esasen 900-1000 derecelere ısıtılan çeliğin CO içeren atmosferde ve C bulunan bir ortamda CO'nun taşıdığı karbonlar sayesinde karbonca zenginleşmesidir. C kaynağı konusunda çok titizsen pamuklu fanilalarını alıp odun kömürü yap olsun bitsin.
53 Yanıt
12800 Gösterim