Merhaba arkadaşlar, ustalar
Benzer bazı konuları gördükten sonra merhaba konusundan sonra deri ile ilgili arkadaşlara yardımcı olabilmek amacıyla bu konuyu açtım.
Alışverişlerinizde hayal kırıklığı yaşamamanız ve araştırmalarınızda zaman kaybetmemeniz için işinize yarayabilecek bazı terimleri burada açıklamaya çalışacağım. Şimdilik çok detaylı olmasa da ileride modifiye ederim.
Tabaklama maddelerine göre Deri çeşitler;
Vejetal deri : Bitkisel tabaklanmış deriler. Kösele, Gön, Vaketta ve benzeri genellikle sarraciyelik işlenmiş ağır deriler. Ayakkabılık olanları 0,9 mm - 1,6 mm arası kalınlıktadır. Sarraciyelikler 5mm`ye kadar çıkar
Kromlu deri : Bazik krom sülfat tuzlarıyla tabaklanmış deri. Fiziksel ve kimyasal karakteristiklerinden dolayı kılıf yapımına çok uygun değildir. Baskı tutmaz, nispeten yumuşaktır.
Semi vejetal deri : Krom tabaklanmış derilerin bitkisel tabaklama maddeleriyle muamele edilmesiyle üretilirler. Görünüm olarak bitkisel derilere çok benzer. Kromlu deriye göre daha sert ve esnemesi azdır, baskı tutma özelliği daha iyidir. Muhtemelen bilmeyenlere vejetal diye satıldığı oluyordur. Çakma vaketta deriler bu guruptandır.
Yarma deriler : Derinin çilt ve et kısmının dönen bir şerit bıçak vasıtasıyla ikiye ayrılmasıyla yapılır. Ciltli derilere göre ucuzdur. Genelde süet ayakkabılar, iş eldivenler ve demirci önlükleri bu tip derilerden yapılır.
Alan ölçüleri
Deriler ülkemizde iki birim üzerinden satılır.
Desi (desimetre kare). Gözünüzde canlanması çısından 10cmx10cm kare
Ayak ( Ayak kare - square foot ) : 30,48 cm x 30,48 ölçülerinde kare ( Sadece gözünüzde canlanması için örnekleme yaptım deri doğal şeklinde satılır)
1 Ayak kare = 9,29 desimetre kare
Vaketta : Bitkisel tabaklanmış derilerin içinde kendine has doğal kokusuyla kendini tanıtır. bitkisel tabaklanmış ve boyanmış deriler presten geçerek suyu uzaklaştırıldıktan sonra don yağı tabir edilen yoğurt kıvamında, suda çözünmeyen hayvansal yağlarla diğer derilerin aksine susuz ortamda yağlanır. Elinde eskiden kalma fişeklik yada saraciye bulunanlar muhtemelen kokuyu biliyorlardır. ekşi bir kokusu vardır. Yüzeyinde yağlı bir tutum vardır. Su emişi düşüktür. Sürtünmeyle kararma ve parlama efekti vardır. Türkiyede gerçek anlamda Vaketta üreten 2 tane tabakhane var. O yüzden vaketa diye satılan derilere karşı temkinli yaklaşın. Gerçeği "Vaketta" çakması "vaketa" dır

Anilin boyalara biraz daha penetratör olarak etil alkol katılarak elle boyanabilir. Lüks üründür, piyasada zor bulunur ve pahalıdır.
Kösele : Bütün derinin omuz hizasından üst kısmı ve etek denilen karın kısmlarının kesilerek uzaklaştırılmasıyla kalan diktörtgen sırt kısmı (Krupon)dan üretilen bitkisel tabaklanmış ve suda çözünmeyen ham yağlarla yağlanmış derilerin çok yüksek basınçlı bir silindirden geçirilerek sıkıştırılmasıyla üretilir. Diğer deriler gibi alan değil kilo hesabıyla satılır. Denizlide üretim yapan 8-10 tane tabakhane vardır. İstanbulda ve İzmirde kösele üreten 2 büyük firma vardır. Baskı çalışması yapılabilir ama çok kuvvet ister, oyma çalışması yapılabilir.
Vejetal deri : Bitkisel tabaklanmış derilerin sulu sistemde doğal ve sentetik yağların karışımıyla yağlanması sonucu üretilir. Bu yüzden su emişi çok yüksektir. Çok sıkıştırılmadığı için kalıba çekilebilir, iyi baskı tutar, 3D çalışmalara izin verir, sıvı boyalarla çok kolay boyanır.
Bitşine göre deriler
Finisajlı (Bitmiş deriler) : Deriler boyanmış ve üzerine polimer, yağ ya da vaks kullanılarak bitiş katı uygulanmıştır. Yalnızca kesim ve dikim yapılabilir.
Astar : Yaş işlenti sırasında boyanmış fakat üzerine finisaj uygulanmamış deriler. Krast deri de denir. Renk uygunsa isteğe göre efekt boyaması ve / veya cila uygularak kolayca bitirebilirsiniz.
Natürel Krast : Forumda sıklıkla ham deri diye tabir edildiğini gördüm. Hamderi derinin hayvandan yüzüldüğü halidir. Natürel Krast yaş işlentinin boyama olmadan bitmiş halidir.
Umarım bu terimler işinizi biraz kolaylaştırır ve hataya düşerek para ve zaman kaybını engeller
Saygılarımla