Balçak lehimleme üzerine düşünceler

[a.yuce]

2003 yılından beri avrupa birliğinde ROHS direktifi nedeni ile kurşunlu lehim ( kol saati, avionik ve askeri elektronik vb. bir iki uygulama hariç ) yasak. Lehim potalarını kurşunludan kurşunsuza değiştirmek, kurşundan arındırma zorluğu nedeni ile sıkıntılı, kurşunlu lehim bulmanız gittikçe zorlaşıyor. Almanya da Bir elektronik malzemecesine gitseniz muhtemelen kurşunsuz  lehim verirler size. Kurşunlu lehimin erime sıcaklığı daha düşük 240C, daha akışkan ve kullanımı kolay idi.

Lehim kompozisyonu biraz değişken. Örneğin seri üretim işlerinde kullanılan kurşunsuz SAC305 te %3 gümüş, %0.5 bakır var kalanı da kalay. Ama temelde bu üç metal oluyor içlerinde bir de biraz flux. Malzeme güvenlik bilgi formunda sağlığa etkisi olup olmadığı yazar, bizim kullandığımız kurşunsuz lehimlerin formlarına da bakarım dönünce.

edit: Başka bir SAC305 MSDS ini buldum http://www.aimsolder.com/sites/default/files/alloy_sac305_metal_alloy.pdf


Selamlar
Ahmet

Hocam tel kompozisyonu hakkında bir bilgi varmı gümüş vs içeriyormu..

Kaplanmış olmayan Çelik/demir üzerine havya ile bakır kablo lehimlemem gerekti ama sonuçtan pek memnun kalmadım. İlk sorun oksitlenme, ince zımpara ile kazımak gerekiyor. İkincisi de o kadar büyük bir kütleyi lehim erime ısısına yükseltmek sorun. Elektronik kartların üzerindeki Lehimlenmesi gereken demir parçaların üzerinde genelde ince bir kalay tabakası olur bu arada.

 Eskiler elektronik değil ama teneke lehiminde pasta/flux yerine nişadır (bir çeşit asit?) kullanırdır diye aklımda kalmış. Sıcak hava istasyonunun hava üfleme hızı ve sıcaklığını mks a getirirseniz kolayca pcb yi kavuruyor.

 İşe dönünce unutmazsam 304 veya 402 paslanmaza sıcak hava istasyonunda lehim yapmayı denerim.

normal bir testere ağzı yada herhangi bir karbon çeliği daha yardımcı olacaktır..

[Murat AKIN]

Lehimlemede amaç birden çok parçanın birleştirme işlemidir, dolgu işlemi için pek uygun değildir.

Lehimleme yumuşak lehimleme ve sert lehimleme olarak ikiye ayrılır.

Yumuşak lehimleme elemenı "kalay ve kurşun" alaşımıdır.
Kullanılacak yere göre başka katkılar yaparak özelliği iyileştirilir.

Lehimleme sıcaklığı alaşımın yüzdesine göre değişir.
Bir örnek: Alaşımın özelliğinden dolayı:
Kurşunun ergime sıcaklığı 327derece kalayın ergime sıcaklığı 232 derece olmasına rağmen % 66 kurşun %33 kalay olan alaşımın ergime 180 derecedir.

Sert lehimleme elemanı "çinko bakır alaşımı pirinçtir" Ms 58, Ms 60 gibi adlandırılır yani içinde % 58 bakır % 42 çinko alaşımıdır.
Piyasadaki sarı kaynağıdır ve adi birleştirmeler için kullanılır.
Özelliğini arttırmak için içine bazı meteller daha katılır, en önemlisi gümüştür.

Gümüş soy metal olduğundan düşük yüzdeyle katılsa bile sert lehimleme elemanın büyük değişiklik yapar.

Bakırın ergime sıcaklığı 1083 çinkonun 930 gümüşün 961 olmasına rağmen gümüş alaşımlı bir sert lehim telinin ergime sıcaklığı 500 - 550 derece civarındadır.

Su verilmiş parçaların birleştirmelerinde lehimleme elemanların ergime sıcaklıkları gözönünde bulundurulmalı.

Lehimlecek yerin sertliği düşünülüp, iyi temizlenip düşük ve uygun alevle kısa sürede yapılmalıdır.