Merhaba Arkadaslar,
Ben burada kendime göre en cok tecrübe sahibi oldugum konudaki bilgilerimi özet olarak diger arkadaslarla paylasmak istiyorum, ilginizi cekebilir diye düsünüyorum. Elimde halihazirda bir proje olmadigi icin fotograf gönderemiyorum, fakat süreci mümkün mertebe acik bir sekilde izah etmeye calisacagim.
Ege Celigi
Benim bildigim kadariyla en basit bicak yapim yöntemlerinden biri, eski bir egenin celigini kullanmaktir. Egeler, yüksek karbon celigi ya da W2 celigi denilen celikte üretilmekte ve bu celigin bilesimi, 800-850 derece sicaklikla yagin icinde sogutma ile bir bicak icin gerekli sertligi kazanmasina elvermektedir.
Yumusatma
Ebatlari (kalinlik, uzunluk, en) planlanan bicaga uygun bir ege bulundugunda bu egenin önce sertliginin alinmasi ve islenebilir hale getirilmesi gerekir. Ege, her yaninda esit derecede isi alacak sekilde iyice atesini almis bir mangala konulur ve atese gömülür. Ege, bundan sonraki saatler boyunca mangalda kalmali, kipkirmizi olmali ve mangalla birlikte kademe kademe sogumalidir. Bu noktada önemli olan, bu sürecin asla kesintiye ugratilmamasidir, sabirla beklenmelidir.
Isleme
Küllerin arasindan alinan ege fircayla tozu alindiktan sonra bicagin yapimi icin hazirdir. Ege celigi dogru kullanildiginda mükemmel sonuc veren, son derece kaliteli bir celiktir; ne var ki, bundan yapilan bicak cabuk paslanmasi nedeniyle bakim gerektirir.
Egenin istenen yumusakligi kazanip kazanmadigini kontrol icin matkapla uygun bir yere deneme deligi acmak en iyi yöntemdir. Test, demir testeresi ile de yapilabilir. Eger delik acilamiyorsa ya da testere kesmiyorsa, bir yanlislik yapilmistir ve mangal süreci bastan tekrarlanmalidir.
Eger delik aciliyorsa, hemen bicak yapimina gecilebilir. Tek dikkat edilmesi gereken nokta, egenin satih kisminda, zimpara ve ege ile isleme esnasinda her zaman icin belli bir direnci hesaba katmaktir. Egeler, dogal olarak satih kismi ic kismindan daha sert olacak sekilde sertlestirilir, bunu yumusatma sürecinden sonra da hissetmek mümkündür. Fakat celik inatla islenmelidir, satih yok oldukca celige sekil vermek kolaylasir.
Sertlestirme
Bicak istenen bicimi aldiginda en zor asama gelir: Celigin sertlestirilmesi... Bu is icin hazirlanan düzenek, 800-900 derece sicakligi rahatlikla verebilmelidir. En basit yöntemlerden biri, büyükce bir mangala alt kismindan genis bir hortum ve sac kurutma makinesi yardimiyla bir körük sistemi monte etmektir. Ben bu yöntemi hic kullanmadim, fakat büyük balkonu veya terasi olan arkadaslar icin sözkonusu olabilir.
Bir diger ve cok daha temiz olan yöntem ise, lehim islerinde kullanilan kücük bütan tüpleri kullanmaktir. Bunlar yüksek isi vermekle birlikte, sorun bu isinin nasil dogru kullanilabilecegidir.
Isitma Düzenegi
Bu noktada geleneksel ekmek firinlari ve ocaklarin ic kisminda kullanilan tas isimize yaramaktadir. Ben Türkce'de bu tasa ne isim verildigini ne yazik ki bilemiyorum, fakat bu tas sicakligi muhafaza etmektedir. Ismini bilen arkadaslar lütfen söylesinler.
Bu taslarla olusturulacak kücük bir yuvaya bütan atesi yöneltildiginde celik istenen sicakliga ulasmaktadir. Tabaka halinde tedarik edilecek bu taslardan bir yani acik ve bicagin büyüklügüne uygun kücük bir "kutu" ya da hazne olusturulmalidir. Taslar sicakligi tutmakta ve icerideki sicaklik süratle artmaktadir.
Celik koyu visne rengi aldiginda, bir miknatisla düzenli olarak manyetik olup olmadigi kontrol edilir. Sertlesme sicakligina ulasmis celik miknatisa tepki vermez, yani manyetik özelligini kaybeder. Bu, benim bildigim kadariyla, sadece paslanir celiklere mahsus bir özelliktir ve kritik sicakligi tespit etmek icin son derece güvenilir bir yöntemdir.
Sogutma
Sogutma, aycicek yagi ya da zeytin yagi icinde yapilir. Yagin oda sicakliginda olmasi yeterlidir. Manyetikligini yitirmis celik, 30 saniye daha ateste tutulabilir, ama rengi dikkatle incelenerek sicakligin celigin hicbir yerinde düsmemesine dikkat edilmelidir.
(Tüm isitma süreci boyunca saridan visne rengine dogru giden tüm renk tonlari sicaklik farkliliklarina isaret ederler.)
Sicak celik, cabucak fakat dikkatle yaga sokulur. Celigin sapin icine uzandigi bicak tiplerinde sapin icine kalacak olan kismin sertlestirilmesi gerek yoktur.
Celik yagin icindeyken ve yag neredeyse fokurdamaktayken celik saga sola hareket ettirilmelidir. Iyice soguyan celik yagdan cikartilip musluk altinda yikanir.
Celigin Stresinin Alinmasi
Hersey dogru yapildiyse celik serttir. Kontrol icin bir ege alinir ve celige sürülür. Ege, sertlesmis celigi yakalamaz, üzerinden kayar. Benzer bir test matkapla da yapilabilir, fakat matkap ucu bos yere köreltilmis olur.
Bicak bu haldeyken son derece hassastir ve kolayca kirilabilir, bicagin kullanilabilir olmasi icin bir parca esneklik kazanmasi gerekir. Bu isin sertlestirmeden hemen sonra en gec bir saat icinde yapilmasi gerekir.
Bu is icin mutfak firini kullanilabilir. Firin zaman kaybetmemek icin önceden 200 dereceye getirilmis olmalidir. Sertlesmis olan bicak oldugu gibi 200 derecedeki firina sokulur ve bir saat orda birakilir.
Bir saatin sonunda celik sarimsi bir renk alacaktir ve gereken esneklige sahiptir.
Bicaginiz hazirdir...
Adi gecen aletlerle tecrübesi olmayan arkadaslar varsa, lütfen son derece dikkatli olsunlar ve muhakkak suretle aletlerin gerektirdigi güvenlik talimatlarina uysunlar!
Sürec kabaca bundan ibarettir. Denemek isteyen arkadaslara basarilar diliyorum.
Selamlar
Cemal
21 Yanıt
29534 Gösterim