Yatağan Çelikleri

[emrekipmen]

http://cebehane.com/forum/index.php?topic=88.msg1542
Bu konuyu okudunuz mu?
Yatağanlı bir ustaya yardım etmeye çalışıyorum ama çok zor bir durum... Ellerindeki çelikle yüzlerce-binlerce bıçak yapıyorlar. Çeliğin ne olduğu meçhul ve eğer AISI T5 ise işler çok daha çıkmaza düşüyor. İnanamıyorum, bir kooperatif nasıl olur da böyle bir çelik tedarik eder bıçakçılara 
Fikriniz nedir, nasıl yaklaşmak lazım konuya, tam olarak kafam karıştı. T5 = %9 kobalt %18 Tungsten%2 Vanadyum 

Ben böyle bir alaşıma elimi sürmezdim. 1200 derece östenizasyon derecesi 

[Ejder]

Emre ben konuyu okudum.
Konunun teknik kısmını bilmiyorum ancak T 5 çeliğini Fransız "Laguiole" markasından biliyorum.Ayrıca Sürmenedeki bıçakçılarda T 5 i kullanıyorlar diye biliyorum.Ustalarla konuşmamdan.Yüksek hız çeliği olduğunu bilmiyordum, senin yazını okuyuncaya kadar.

[emrekipmen]

Açıkçası inanılır gibi değil, bu T5 çeliği gerçekten AISI T5 çeliği midir onu da bilmiyorum. Yatağanlı Abdurrahman Bey bana kullandıkları çeliklerden örnekler yollamıştı. Bunları kimyasal analize yollama zamanı geldi sanırım...

[Ejder]

Dediğin gibi gerçekten AISI T 5 mi bu çelikler ? Emin olmak gerek, çünkü yerel zanaatkarlar ve esnafın kullandığı bazı isimlendirmeler - iş yeri çevremden biliyorum. - gerçekleri ifade etmiyor.Örneğin ben Sürmenede alışveriş yaptığım ustanın broşürüne bakıyorum."Fransız takım çeliği kullanılmaktadır" denmiş.Bu çok yüzeysel bir tanım.Ben ustalarla sohbet ederken bana T 5 çeliğini kullandıklarını, yaptıkları işlemleri anlatmışlardı.... Yani esnaf arasında Fransız çeliği = T 5 anlamına geliyor olabilir. ( Sürmenedeki durum için söylüyorum tabi.. )

[sefaçabuk]

Element   Weight %
C
 0.75-0.85
Mn
 0.20-0.40
Si
 0.20-0.40
Cr
 3.75-5.00
Ni
 0.3
Mo
 0.50-1.25
W
 17.50-19.00
V
 1.80-2.40
Co
 7.00-9.50
Cu
 0.25
P
 0.03
S
 0.03
eğer kimyasal kompozisyonu buysa ki internette AISI T-5 yazınca bı çıkıyor burada beni şaşırtan iki tane element var, birisi kobalt birisi Wolfram çeliğin kilit noktası bu ikisi, elbette karbonu da yabana atmamak lazım ama bu kadar yoğun bir kobalt ve wolfram kompozisyonunda karbonun durumunu gözardı etmekte yarar var. beni şaşırtan derken bir bıçak yada kılıç türü kesicide kullanılmasına şaşırdım. Manganın karbürlerini bir tarafa bıraksak bile içeriğindeki wolframdan ötürü bu alaşım zaten rafta dururken bile zor işlenebilen bir alaşım olacaktır, ısıl işleme sokarken vakumlu bir fırına sahip değilseniz ( ki bir bıçak yapıcısı bu çeliği döverek bıçak yapmamalı) hiç denememek lazım. yazıyı yazarken dönüp dönüp yeniden tabloya bakmak zorunda kaldım. yapının neredeyse %20 si wolfram, zaten ısıyı yükseltmek bile mesele. bu çelik belki sıcak işlem kalıpları yapmaya elverişli, öyle görünüyor, onun dışında belki içerisinde biraz daha mangan olsaydı hadi kepçe bıçaklarında da kullanılırdı diyeceğim ama ona da manganı yetmez. Çelik bu kadar büyük wolfram girdisiyle büyük olasılıkla 800-850 derece sıcaklıklara kadar çalışmaya uygun bir çelik gibi görünüyor, bıçak için hiç ısıl işleme gerek olduğunu sanmıyorum, bileyip direkt kullansınlar, ( tabi bilenebilirse) büyük olasılıkla zaten bilerken ağız bölgesinde oluşan mikro yüksek ısıdan bir alay karbür oluşacak ve orada kalacaklardır. tavsiyem bu olurdu. Bunun dışında fazla da yorum yapmak doğru olmaz, çünkü çeliği bilmiyoruz ve çalışmadık, öyle görünüyor. ( bu arada vanadyuma dikkat büyük olasılıkla yüksek sıcaklıklarda çalışması düşünüldüğünden yapı kaba taneleşmesin diye bu denli bolca kullanılmış olabilir, kobalt ise bence sadece sertlik amaçlı, halbuki o da taneyi inceltir ama her ikisinin bu kadar yoğun kullanıldığı kompozsiyon ender bir durum))

[durukan]

 arkadaşlar bence yataganlı üreticiler T5 çelik kullanıyor olamazlar. kişisel olarak en son 1.2550 darbe çeliği ile çalıştım. ki D2 6 mm lik saçların kesiminde kullanılıyorken 2550 olarak gecen S1 çelik (darbe çeliği ) 12 mm lik saçları kesmekte ve içinde sadece yaklşık %2 wolfram var. içerigin linkini yolluyorum.
 http://www.ozct.com.tr/tr/urunler.asp?sno=7   

gerçi benim amacım bu çelikten çekiç ve balta yapmak idi ama deneme amacı ile dövdüğüm 16 lık parça da bile parmaklarım sızladı. soguk haliylebile çekici yememekte.  sizlerin yer verdigi alaşım oranları ile % 20 W  %10 cobalt vsvs  bu çeliği yumşak hali ile bile işlemek pek mantıklı değil. kaldı ki 700-800 ? adet bıçak kılıç yapmak....
 bu nedenlerle ben pek ihtimal vermiyorum.  sanırım başka bir alaşımdır.

[Ejder]

S-7 Tool Steel
Element Weight %
C  0.45-0.55 
Mn  0.20-0.80 
Si  0.20-1.00 
Cr  3.00-3.50 
Mo  1.30-1.80 
V  0.20-0.30
Cu  0.25 
P  0.03 
S  0.03 

Sefa Usta, S-7 diğer S sınıfı çelikler gibi özellikle darbe dayanımı, dayanıklılık gerektiren kesicilerde ustalarca kullanılıyor.Ancak dövmesinin bela olduğunu okuyoruz.Silisyum ve vanadyumu yüksek oranda içermesi bu dayanıklılık özelliğini sağlıyor diye okumuştum.Ayrıca bu vanadyumun dövmesini bela haline getiren en büyük etken olduğunuda okuduğumu hatırlıyorum.
Şimdi senin verdiğin kimyasal açılıma bakıyorum; T-5 in vanadyum oranı S-7 ninkine göre çok yüksek, senin diğer bahsettiğin ısının yükseltilmesini güçleştiren yüksek wolfram oranıda bir başka sorun.Peki bu çeliği nasıl dövüyorlar ? 800-850 derce ısılara kadar performansla çalışmak için yapılmış bir çelik, ustanın söylediğine göre 950 derecede ısıl işlem gerçekleştiriliyormuş.Konunun bu yönüde bana ilginç geldi....

[sefaçabuk]

Ejder senin verdiğin S-7 çelik diğer arkadaşa göre çok masum ve kibar, internet verilerine göre T-5 tam bir canavar. bu çelik filan değil direkt wolfram, zaten yoğunluğuna bakarmısınız 8.75 ton/m küp hafif alaşımlar genelde 7. 87-7.90 filandır bununla sıcak çalışanı izlemek isterdim doğrusu.
Durukan sana katılıyorum bence de birisi öyle demiştir ve alışkanlık o şekilde devam ediyordur. İçeriğindeki wolframı dövme sıcaklığına getirmek bile zorken sıcak çalışmak bence imkansız. Çeliğin ne olduğunu iyice araştırmalarında yarar var.

[emrekipmen]

Sefa bana yollanan numune zaten bir bıçak icin gereken taşlama eğimi ile üretilmiş. Yani 40 mmlik genişliğin bir kenarı 2.5mm diğer kenarı 0.6 mm. Yani bunları anladığım kadarıyla sadece profilini kesip olduğu gibi ısıl işleme yolluyorlar.
Sonra parlatıp, ağız verip kabzayı takıp satıyorlar...

Anlaşılan bu çelik zaten bıçak yapımı için fabrikadan böyle çıkıyor. Eminim 440A gibi dandik bir paslanmaz çıkacaklar. T5 olması ihtimali zaten yok, 600 tane bıçak için bir servet dökmeleri gerekirdi sırf çeliğine eğer T5 olsaydı çelik...

Ben önümüzdeki ay bu çelikleri ve elimdeki başka çelikleri (senin yolladığını da hesaba katıyorum  ) laboratuvara yollayacağım. Bakalım ne çıkacak....

[huseyinmertturk]

Merhabalar arkadaşlar ben bu foruma yeni üye oldum burası o platform değil ama affınıza sığınarak önce kısacık kendimi tanıtayım ben denizli yatağandan katılıyorum ve kesici aletler imalatı yapıyorum burada bahsi geçen yatağan çeliğide benim emre beye sorduğum çelik benden önce tanışmış çeliğimiz sizinle ben size çeliği birazcık açayım bu t-5 çeliği dedğimiz çelik ben bildim bileli yaşım 29 kullanılan kaliteli olarak bilinen bıçakçılar için çekilen özel bir çeliktir.Biz bu çeliği araştırdık fransadan geliyor ve disbiratörü tek bu çeliğide fabrikasyon oranda kesici alet yapan her yer kullanıyor bursa denizli sivas kahramanmaraş hepsi kullanır sürmade çoğu sürbisa ise genel bu çeliğin bir kalitelisi daha olan t-7 diye biliriz o çeliği kullanır sizin bahsettiğiniz t-5 bu  çelikmi bilmiyorum ama analiz sonucunu emre  bey sabırsızlıkla bekliyorum. Ama şunu söyleyem bu konik olan çelik çok güzel bir çeliktir.biz levha alman çeliğide kullanırız bazı ürünlerde ama t-5 in işlemeside çalışmasıda zevk verir bunu imalat yapan arkadaşlar iyi bilirya t-5 i yapmak bir tutkudur.Şikayette gelmez genelde.Saygılar.....

[emrekipmen]

Hoş geldiniz Hüseyin Bey, Tam da forumumuzu herkese duyurmayı düşünürken siz buldunuz bizi. Tebrikler 

Öncelikle alımını yaptığınız çeliğin tam olarak normunun size söylenmemiş olması çok ilginç geldi. Ardından yıllardır bu kadar bıçakçı tarafından kullanılıp da hiç kimsenin fabrikanın teknik dokümanlarını araştırmamasını, istememesini anlayamıyorum. Zaten aslında normunu tam olarak bildiğinizde internette her türlü teknik dokümanı bulabiliyorsunuz. Ardından da yine garipsediğim konu, bu kadar büyük çapta üretimi yapılan hammaddenin nasıl olup da kimse tarafından kimyasal analize yollanması akıl edilmedi. Ben ayda 3-5 tane bıçak yapan bir adam olarak bile laboratuvar analizine göndermediğim için çeliklerimi ve ısıl işlemimin sonuçlarını hep bir suçluluk duyarım. Yakında kendime 4-5 bin liralık bir sertlik ölçüm cihazı bile almayı düşünüyorum. Yani, sizi eleştirmek olarak algılamayın, ben genel olarak Türkiye'deki üretim standartlarından ve insanların kendi yaptıkları işlerde bile ne kadar az araştırıcı ve sogulayıcı olmasından yakınıyorm. Sizin Cebehane'yi bulup orada kendinizi tanıtırken yazdıklarınız çok önemli, en azından sizin gibi bazı gençlerimiz bu endüstride kendilerini geliştirmeye çalışıyor. Bu en azından benim için çok ümit verici bir durum. Keşke Türkiyede bu işin zanaatını yapan kişiler de bunun gibi ortamlarda sorgulamaya ve bıçak endüstrisini geliştirmeye baş koysa....

[huseyinmertturk]

Emre bey öncelikle hoş buldum diyor ve bundan sonra ben kurtulamayacağını söylemek istiyorum nerede olsanız bulacam buluyorumda sadece yabancı sitelerde çözemiyorum  oda yabancı dilim yok size şöyle bişey anlatayım öncelikle  kesinlikle bizi eleştirdiğiniz  için alınmıyorum çünkü çok haklısınız  burada endüstri meslek lisemiz var orada her türlü araç gereç var oradaki bir hocamın bir sözü var yatağanda herkes usta bıçak yapmayı bilmeyen bir iki kişi var sadece onlar buraya geliyor diyo o ne bliyormusun bu işi profosyenel olarak yapan bir iki kişi var onlar gidiyor sadece hoca kinayine diyor  yani herkes iman gücünle yapıyor diyor ha şu var hani söylediğimi ukalalık olarak algılamayın ama taştan bıçak yaparız bu meziyet var bizde ama profosyonel olarak çalışan çok az kişi var herkes iman gücüyle çalışıyor bir ikincisi ben hiç yapmıyorsam 15 senedir bu işi yapıyorum ama size komik gelir hiç bir zaman kullandığımız çeliğin içinde neler var bilmem ve bu forumlardaki konuşmalara bakıyorum ve bazı kelimeleri ilk defa duydum bunu marifet değil aslında utanç tablosu olarak görüyorum kendim açısından çünkü biz yedi ceddimiz bu işten ekmek yemişiz doğmuşuz büyümüş okumuşuz falan filan ama bu işi siz ve sizin gibi ustalara demiyorum onlarala zaten kıyaslamıyorumda öbür zevk için hobi olarak ilgilenen arkadaşlar bile çeliğin metobilizmasını bizden fazla bilmesi utandırıyor beni bu onları kesinlikle yanlış anlaşılmasın küçük görmek değil küçüklük aslında bizim yaptığımız şimdi daha iyi anlıyorumki bizim iş adamı olmayışımızın tek nedeni budur.Yatağan görünüş olarak türkiyedeki en büyük kesici ve el alet potansiyelini karşılayan yapan bir kasaba ama şuda bir gerçek gözlemlediğim yatağanın girdiği yerler hep harcı alem yerler profosyenel kesici alet kullananlara hitap edemiyoruz (oteller,kasaplar vs.)buda hep bu bilgisizlik aslında sizin gibi ustaların bilgileri yanlış anlamayın bizim tecrübe ve becerilerimizle birleşse mükemmel bişey çıkar ortaya sizin yaptığınız işleri görüyorum  mükemmel işçilik ve bilgi donanımı olmadan bu ürün ortaya çıkmaz. geçen gün bir işveç sitesini gezinirken dikkatimi çekti adamların sattı bıçak aparatı bile bizim bıçaktan pahalı komik dimi .Bu forum üyelerine bir araştırma sonucuda söylemeyi borç biliyorum yatağan türkiye kesici alet ihtiyacının yüzde 2,5 buçuğunu ancak karşılıyor diğer türkiyedeki kesici alet üreticileri ise toplamı yüzde 2,5 luk bir oran buda gösteriyorki türkiye kesici alet ihtiyacının sadece %5 şi türkiyeden temin ediliyor %95 lik kısmı ise dış ülkelerden alınıyor aslında pasta çok büyük ama biz pastanenin önünden bile geçemiyoruz.Neden biliyormusunuz sadece bizim araştırma yapmadan bilmeden imalat yapmamızdan kaynaklanıyor. Ama inşallah bilinçlenerek sizlerin ve çağın gereçlerinden yararlanarak bu tabuları yıkacaz ben isterim onlarca yüzlerce türk  kesici alet imalatçısı bu forumlara üye olsun herkes bişeyler öğrensin bencillik etmesin çünkü bilgi eksikliğimiz çok ve ben yatağan ürerinden söyleyeyim bu türkiye profosyonel olarak bu işi yapsa ortalama 9000 - 10000 imatçı çıksa türkiyeye ancak yetecek daha bunun dünya üzerinde satışını düşünürsek  bizim hesap makınaları ve insanımız yetmez..Herkese saygılar ve forumda sizlerle olmaktan onur duyduğumu söylemeyi borç bilirim...

[sefaçabuk]

Foruma hoşgeldin Hüseyin,( bey demeyeceğim umarım sakıncası yoktur) sizler gibi arkadaşları aramızda görmekten mutluluk duyarız. yazdıklarını okudum, söylemeden geçemeyeceğim, işin teknik yanına yönelik hiç bir şey söylemeyeceğim ancak, bu denli özeleştiri yapabilen, gelişmeye açık, bilgiye açık ve kompleksleri olmayan kişiliğin yazına yansımış. Buna bağlantılı olarak söylediklerininhepsine katılıyorum. Aramıza tekrar hoşgeldin

[huseyinmertturk]

hoş buldum sefa abi o mutluluk bana ait abi kompleks bize zarar vermekten başka hiç bir şey kazandırmayacağına eminim sizlerden öğreneceğim çok şeyler olduğunada acizanede olsa sizlere bişeyler kazandırabilirsem ne mutlu bana üretim teknikleri hakkında.saygılar..

[sefaçabuk]

elbette, hepimizin birbirinden öğreneceği çok şey var.

[huseyinmertturk]

EMRE BEY ÇELİK BU SATILAN FİRMA BU AMA ÖZELLİKLERİ BİLİMSEL OLARAK AÇIKLANMAMIŞ http://www.vaycan.com.tr/urun.php?lang=tr

[emrekipmen]

Biraz araştırdım, Hüseyin, dikkat edersen yolladığın bağlantıda arkadaşlar bıçağın DIN normunu da koymuşlar, T5 diye bildiğiniz çelik 1.4110 . Kimyasal bileşimi şurada görebilirsin: http://linder.itchi.de/s/static/en/stahltabelle.html

Bu çeliğin eşdeğeri 440A kalitesidir (Ben demiştim  )....

[huseyinmertturk]

yANİ EMRE ABİ BİZ BU ÇELİĞİ 56-57-58 ROKWELL Mİ YAPMALIYIZ.NE YAPALIMSENCE ABİ DURUM UMUTSUZMU GERÇEKTEN :'(

[emrekipmen]

Hüseyin,
İyi haber sizinki gibi toplu bıçak üretimi olan küçük ölçekli işletmelerde kullanabileceğiniz en iyi çeliklerden biridir bu çelik. Sonuçta pahalı değildir, idare eder bir sertlik ve aşınma dayanımı vardır, paslanmaz, ve dayanıklıdır. Bundan daha kaliteli bir çelik senin tarzında (500-600 bıçağı bir anda ısıl işleme sokmak gibi işlemlerden dolayı) hiç ekonomik olmaz...

Isıl işlemi ve özellikleri şurada yazıyor:http://cartech.ides.com/datasheet.aspx?i=101&E=74

1010 derece ile 1060 derece arasında su verme ısısına gelmelidir. 970 derece çok düşük çelik için, bu yüzden senin ısıl işleminden sonra 52 RC sertlik alıyorsun. Halbuki bu çeliği 56-58 RC düzeyinde tutman lazım ki gerçekten bıçakların ses getirsin....
Bu iş için şöyle yapmalısınız:
Çeliği doğru ısıya getirdiğinde eğer bükülme yapıyorsa nedeni çeliğin gerçekten doğru ısıya gelmesidir. Yani doğru ısıya ulaşmadan düzgün sertleşmediğinden bükülme de yapmaz...
Bükülmeyi en aza indirmek için bu çeliği işledikten sonra güzelce gerilim giderme tavı vermelisin... Bu iş için en doğru yöntem şöyle olur:
Eğer zaman varsa bıçakları paslanmaz folyoya iyice sarıp (oksitlenmesin diye) 850 derece civarına çıkarıp çok yavş bir şekilde soğutmak gerekir. Bu yumuşatma tavıdır, eğer iyi ısısını koruyan bir fırın ise fırında 8-10 saatte soğumaya bırakmak iyi olur. Eğer zaman yoksaönce 800'e ısıtıp fırında 10 dakika kadar bu ısıda demlemek sonra çıkarıp havada yavaş soğumaya bırakmak, soğuduktan sonra bu işlemi 750 derecede ve 700 derecede tekrarlaman sertleştirme öncesi, sertleştirme sırasında bükülmesi riskini azaltacaktır....

Sonra 1010 - 1020 derece civarında su verme tavına çıkarıp en az 15 dakika, eğer fırın iyi ısı kontrolü yapabiliyorsa 30-40 dakika bu ısıda sabit tut. Bıçaklar bu ısıda demlendikten sonra yağda suyunu ver. Menevişi de 150-180 derece civarında 2 kere 2'şer saatten verirsen bıçakların süper olur. Bunları önce bir bıçakta dene, eğer denemeler başarılı olursa diğerlerine de yaparsın. Umarım sözlerimi dikkate alırsın da Yatağandan gerçekten şöyle güzel ısıl işlem görmüş bıçak çıkar. Ülkemizde uygun fiyata iyi sertlikte bıçak bulamıyor kimse ve bundan çok yakınıyor. Belki senin gibi ilgilenen, araştıran ve açık fikirli meslek erbabları bu gidişi değiştirir, umarım..
Bol şans..