Benden ilk tarif geliyor:
Bu bir testere lamasından yada bir önceden su verilmiş benzer parçadan bıçak yapmaya dair.
Bunun için
-
lamanın kendisi,
- bir
el çarkı yada (şanslıysanız) zımpara motoru -
zımpara kağıdı. (Eğer tek bir zımpara kağıdı seçmem gerekse 220 derim. Tabii başlangıçta sabır ve sonda da taktik ile iş görüyor.) - Bıçağın ağzını daldırabilecek kadar derin bir
su kabı ve su.
- ağaç parçalamak ve yontmak için yeterince büyük bir
çakı, bıçak yada keser - ağacı perdahlamak için
kırık cam parçası - sap için bir
odun parçası. Bilekten daha ince olmayan bir meşe odunu parçası olabilir. Yeni kesitiğiniz bir ahlat yada kızılcık dalı olabilir. Hatta böyle yaş olursa daha da ince bir dal iş görebilir. Esasen kalınlık çatlamaya karşı gerekecek en az kalınlık olmalıdır.
- bir
bez parçası. fanila boyunda bir parça iş görür.
Hazırlık ve unutulmaması gerekenler:
Taşlamaya başlamadan evvel su kabınızı güvenli ve yakın bir yere koyun. Buna bıçağı daldırmak basit olmalıdır.
Çalışırken lamanızı taşlarken taşladığınız yeri hep elinizle kontrol edin. Fazla ısındığı anda suya daldırıp soğutun. Eğer bıçak taşlarken ıslaksa zaten buharlaşmasından ne kadar ısındığını kavrayabilirsiniz.
İşe koyulalım...
Böyle bir malzemeye sap için belki hiç delik açamayabilirsiniz o yüzden eğer parça üzerinde zaten bir yerlerde bir delik varsa tasarımı ona göre yapın. Yada delik delmeyi önce bir deneyin, olmuyorsa sapı pırazvana şeklinde yapmanız gerekecek. Ben bu anlatımda delik delemediğimizi ve malzeme üzerinde uygun bir delik bulamadığımızı varsayayım.
Önce bıçağı yapacağınız lamayı alıp bu parça üzerinde en az taşlama yaparak bıçağı nasıl üretebileceğinize bakın. Bıçağı lamanın bir ucuna bitiştirin. Lamanın öteki ucunu çark ile zımparalayarak kesmeye başlayın. Bir noktadan sonra incelen lamayı şansınız var ise kırarak zaman da kazanabilirsiniz. Yalnız kıracağınız çeliği bir beze sarın ki bir parça fırlayıp kazaya yol açmasın.
Parçanızı ufalttıktan sonra taşlayarak bıçağın ana hatlarını oluşturun. Bunu söylemesi kolay, yapması sıkıcıdır. Ben bir kere el çarkı ile bir kere de zımpara motoru ile bu işi yaptım. Bıçağın ucunu şekillendirme işini hemen yapmayın önce pırazvanayı oluşturun. Sapı çakarken sivri bir uç problem çıkaracaktır.
Pırazvana, eğelerin kuyruğu gibi uca doğru tatlı bir açıyla daralmalıdır. Ucu da ahşaba çivi gibi girebilecek biçimde olmalıdır.
Pırazvana hazır olunca bunu elimizdeki sap malzemesine çakmalıyız. Ahşabı bundan sonra sap olacak boya ufaltacağız çünkü böyle kalın bir ahşap prazvanayı çakarken daha zor kırılacaktır.
Pırazvanayı ortalıkta ne varsa onunla çakın. Keser varsa zaten bir şey aramanıza gerek yok.
Yoksa en kötü ihtimalle odundan tutup yere vura vura çakarsınız.
Eğer bunu da yaptıysanız bundan sonrasını haydi haydi yaparsınız.
Bundan sonra sapı yontarak elle tulacak biçime getirin. Konforunuz için de cam ile perdahlamaya girişin.
Aslında sistire denen nesne de bu kırık cam parçasının metalden yapılma eşidir. Hatta sistirelemek de eskiden bu anlattığım şekilde yapılırmış. Bu gün yapılan şeyin sadece adıdır sistirelemek.
Sapa çok fazla zaman ayırmayın. İş bitince elinizi metal tozundan temizleyip bir sapı daha perdahlayabilirisiniz.
Bundan sonra bıçağın ucunun da hatlarını oluşturun.
Taşlama açısını oluşturacak şekilde zımparalamanızı yapın. Önerim scandi denilen tek açılı taşlama yapmanızdır.
Bundan sonra zımpara kağıdınızı düz bir yüzeye yayıp bıçağın ağzını zımparalayak taşlama izlerini temizlemeye ve bıçağı bilemeye başlayın. Zımpara kağıdı bu işlem sırasında gitgide körelip incelecektir. Bu kısımlar en son bileme, parlatma kısmında işinizi göreceğinden bı kısımları koparıp atmayın.
En sonlarda artık kılağı oluşacaktır. Bu kılağıyı bıçağın art arda her iki yüzünü zımparalaya zımparalaya almaya çalışın. Benim tercihim bıcağı kesme yönünde ilerletmek, çevirip diğer tarafı yine kesme yönünde ilerletmektir.
En son olarak bıçağı metal tozundan arındırın, ellerinizi yıkayıp kurulayın ve ahşabı bir kez daha perdahlayın.
Yaş ağaç kullandıysanız bunu ateşte sertleştirebilirsiniz. Bu sırada bıçağı ıslak bir bez ile sararak bıçağın suyunun kaçmasını engellediğiniz gibi elinizi de hem yanmaktan hem de kesilmekten korursunuz.
19 Yanıt
9165 Gösterim