Ağaçtan Kabzaya..

[DUMRU]

Sıfırdan başlayacak olursak ağaçtan kabzaya dönüş nasıl olur. Bu başlıkta bunlar hakkında kafama takılan sorular var.

 
Kabza malzemesi elde etmek istediğimiz ağacı (dal) hangi mevsimde kesmemiz uygundur?

Kestiğimiz ve kütük haline getirdiğimiz ağacı kütük olarak mı kurutmalı yoksa istediğimiz ebatta kesip (1,50*20 cm) o şekilde mi kurumaya bırakmalıyız?

 Kurutma süresi  en az ne kadar olmalı?

Kurutma ortamı nasıl olmalıdır?

Kurutma öncesi kimyasal uygulama olmalı mıdır? Ne tür kimyasallar kullanabiliriz?

[erdi sari]

kesilme zamanini hakkinda net bir bilgim yok ama babamla hep son baharda budama yapariz. kuruturken agaci kutuk halinde kuruturduk ve kabuklarini mutlaka soyardik kuru bir yerde genelde evin alt katinda sobanin altina gelecek sekilde raflara koyardik duvara topraga deymemeliymis dedem oyle derdi yillarca dururdu orda dogrudan gunese magruz kalmamali ama gunes almayan biyerde de olmamaliymis benim dedem ve babamdan ogrendiklerim bunlar dogru ve yanlislarim hakkinda bende bilgi almak isterim

[meemz1978]

Bir bağlama yapım ustasından duymuştum, dut kütüklerini tavan arasında en az 2 yıl kuruturum demişti, çatı malzemesi kiremit olmalıymış ama. Bu da benim duyumumdu.

[deserteagle]

Eskiden kesilen kütükler uzun süre dere içinde tutulurmuş. Çok eski ahşap eserlerin yapımındaki geleneksel teknik imiş bu. Tabi biraz daha teferruatı vardı onları da sorup sonra yazayım.

[DUMRU]

Eskiden kesilen kütükler uzun süre dere içinde tutulurmuş. Çok eski ahşap eserlerin yapımındaki geleneksel teknik imiş bu. Tabi biraz daha teferruatı vardı onları da sorup sonra yazayım.

Ustam yazım yanlışı mı var ?

[deserteagle]

Yani bildiğimiz akarsu. 

[DUMRU]

Çarşambaya sallasak olur mu? İyide o zaman nasıl kuruyacak?

[SERDAR]

Dere içinde tutulan ağaç Meşe ve Kestane'dir. Yani amaç su içerisinde bekletmek suretiyle acı suyunu boşaltmasını sağlamaktır. Yani her ağaç için geçerli bir yöntem değildir. Özellikle Kayın ve yumuşak ağaçlarda su içerisinde bekletince sonuç çok kötü olur.

[DUMRU]

Serdar ustam bildikleriniz bu kadarla sınırlı olmadığına göre açalım şu dağarcığın ağzını...Bilgi ziyafeti çekelim.

Meşeyi suda ne kadar bekletmeli?

Şimşir nasıl kurutulmalı?

[deserteagle]

Akşam konuyu detaylandıramadım, kusura bakmayın. eşimin ders notlarını talan edebilirsek anlatımı vereceğim. Yalnız şunu söyleyeyim hatırladığım kadarıyla beylikler dönemi yapılarında kullanılan ahşabın hazırlanma yöntemi bu.

[umutulken]

Kayınpederim oyma saz, kemençe yapar, kendisi Karadenizlidir. Onun yanında kaldığım sürede öğrendiğim; yaş olan ağaçlar kabuğuyla beraber gölgede kurutulur. Hava almaması için kütüğün kesim noktalarına bezir yağı sürülmesi  gerektiğidir. Şayet bu işlem yapılmaz ise çok büyük çatlaklar oluşurmuş. Süre için ise “damat bizim burda 1 senede kuruyan ağaç, sizin orada 6 ayda kurur” demişti. Her ağacın kuruma süresinin ise farklı olduğunu anlatmıştı. Üzerinde gövde boyunca oluşan çatlaklar ise ağaçtan ağaca değişirmiş. Mesela şimşir çatlamayı fazla yapmazken kiraz yarılır gidermiş kurudukça.

[emrekipmen]

Kişisel deneyimim kışın uykuya geçen ağacın ahşabı daha az çatlamaya meyilli oluyor. Kesilen ağacın kabuğu üstündeyken kesik yüzeyini hızlı su kaybetmesini engelleyecek bir boya ya da wax ile kaplamak gerek. Bu işin kesim yapılır yapılmaz yapılması lazım. Sonra bunu kapalı ve karanlık bir depoya konulması en iyisi. 4-5 yıl içinde yeterince kuruyup bulunduğu atmosferin nem oranına dengelenir. Bu sayede hızlu kuruma çatlaklarından kurtulmuş oluruz.

Bir de "spalted" denilen versiyonunu yapmak için tomruğu toprak veya kompost malzemesine gömerler. Bu sayede ahşap içine yayılan bir mantar tabakası oluşur, bu tabaka bıçaklarda özellikle son derece estetik görünebilir. Ancak özellikle bu küflü "spalted" ahşabın kesimden sonra stabilize edilmesi gerekir.

[DUMRU]

Benim fikrimde ağaçların kışda dinlenme mevsiminde kesilmesinin doğru olduğu yönünde.  Bu dereye ıslatma işini deneyelim bakalım Kış boyu dursun derede. Baharda kapalı bir yere alırım.

[deserteagle]

Hocam gerçi dere konusunu ben açtım ama dere işine karşı temkinli ol diyeyim. Bunun seli var, donu var... Bence en temizi evin güvenli ortamında kurutma işini yapmak.

Oldu olacak bir de kaynatma konusunu açayım. Zamanında kazanda çamaşırları karıştırmak için de kullanılan bir  tokuçumuz vardı. Kavaktan olmasına rağmen kaynar kazan sayesinde normalden çok daha sertti.

[DUMRU]

Bu gün ne öğrendik şeklinde özetleyecek olursak.

Ağacın kesim mevsimi kış olması gerekir

Kesimden sonra beklemeden hızlı nem kaybından olabilecek çatlaklar için  kesim bölgelerine macun vs sürüyoruz.

 Meşe- Ceviz gibi gözenekli yapıya sahip kesilmiş kütüklerimizi mümkünse  dere gibi bir akarsuya yatırıyoruz ki kendi acı suyu gitsin.

İyi bir kurutma ortamı, direk gün ışığı görmeyen fakat çokda karanlık olmayan bir yer.

Kurutma  ortamında ani nem değişikliğine izin verilmemeli.

[Gürkan TEKİN]

Fazla rüzgar almayan bir yerde kurutulması gerekir , aşırı rüzgar çatlamaya neden olur.
Elimdeki kök cevizleri kuruturken izlediğimiz yol ise şöyle ; söküldükten sonra takribi 5-6 ay o halde bekledi, sonra 50x15x10 cm gibi işime yarayacak şekilde latalara ayrıldı. Ağaçlar güneş görmeyen ve rüzgar almayan bir yerde düzgünce istiflenip 1 sene bekledi, 1 senedir de benim evde beklemeye devam ediyor..

[BAM_35]

Şarap fıçısı yapımında kullanılan ahşap teoride bir kez kullanınılıp atılırmış. Acaba burdan bir kaynak çıkar mı?

[deserteagle]

Biri bana kullandıkları fıçı meşesinin Avusturya meşesi olduğunu söylemişti ama o diyalog buralarda mı geçmişti yoksa Almanya'da şarap tadarken geçmişti de yakın diyar diye mi Avusturya'dan getiriyordular meşeleri hatırlamıyorum.

Kanaatimce meşe şarapta tanen tadı bıraktığına göre ahşap tanik asitten bu sırada kurtuluyor. Bir kere kullanmaları da bu tanenin şaraba karışıp bitmesinden olsa gerek. Belki ahşabın tanik asitten kurtulması ahşabı iyleştiriyor olabilir.

Bu ahşabın bükük plakalar olması ve kalın olmaması sap yapmak açısından sıkıntılı olabilir. Hem zaten çok muteber olmayan bir ahşabın böyle sorunlusu için fıçı ziyan etmek de akıl karı değil.

Son olarak bir kaç ton gibi şaraba bir fıçı kadar şarap karıştırılmasından dolayı bu fıçıların artanlarından bulmanın kolay olmayacağını da söyleyebilirim.

[BAM_35]

Anlaşıldı tamam. Zaten ahşaptan anlamıyorum, iyice anlamadım