Aman muhterem, silah gibi algılayıp da eli nasır etmek için Niğbolu'na Sırpsındığı'na falan gitmek gerek. Benim dikkat çekmeye çalıştığım husus tasarlanan bir ürünün tasarımı için kriterleri görmek amacıyla kullanmak. Kullanmak derken bir parkta, piknikte de olsa otururken bir sopayı yontup ufak bir aleti, örneğin bir kaşığı işlevsel bir biçimde yapmak, bir sapan, bir düdük yapmak, bir kamıştan kalem yapmak gibi gündelik işler.
Hazır siz sistematik gitmeye odaklandınız diye bunları saymak istiyorum. Yoksa bir tasarımda amaçlar her zaman tasarımcının kendisinin belirlediği şeylerdir. Tasarım tek doğru bir yanıtın bulunabildiği bir problem değildir. Her koşul için doğru olan bir bıçak yoktur. O nedenle vazgeçilir ve vazgeçilmezler belirlenmeden evvel çok bilinmeyeni olan bıçak tasarlama problemi çözülemez.
Bir bıçağın farklı amaçlar için farklı şekillerde kullanışları ve tutuşları görüp bunların gereklerini belirlemek tasarımdan önce atlanmaması gereken bir adımdır. Örneğin yontma, meyve sebze doğrama, yere yakın yerden bir dalı size doğru tutup kesme, bir çalının dirençli dalını kesme, vurarak bir ağaç dalını kesme, buçak ucuyla bir oyuk açma vs. vs.
Ha, unutmadan bıçakların tasarımını yaparken bunların nasıl bir kılıfa uyacağını, kılıfta güvenli durması için neyin gerektiğini hep planlamak gerek. Örneğin çift tırnaklı bir bowie için sapı da kapsayan scandilerinki gibi deri bir kılıf olmaz. Aynı şekilde çıtçıtlı bir kılıf bir scandiyi tutmaz. Bir laz yatağanını tutacak kılıf namludan çok farklı biçimde olacaktır.
Bu şekilde önünüzü görmenin mümkün olmadığı durumlar tasarımcının zorlandığı durumlardır. Kaşık oymak ve diğer ahşap oymacılığıyla fazla ilgim olmadığından oyma bıçağı yaparken, geleneksel ciltçilik konusunda tecrübem olmadığından bıçkı yapımında hep tedirginimdir. Hat kalemtıraşı yapmadan önce kalem açılırken çokça izledim sonra ben de kalem açıp bir kalemtıraştan ne bekleneceğini öğrenmeye çalıştım. Mümkün mertebe yaptığınızın sonuçlarını kestirebilin ki gönül rahatlığıyla, keyifle çalışma lüksünüz olsun.
