Değerli Büyüklerim ve Kardeşlerim,
Yaklaşık 4 yıldır Forged in Fire programının sıkı bir takipçisiyim. Bıçak Sanatı platformunda olan eğitim tadında yazıları da ilgiyle takip ediyorum. 3 sene önce hobi amaçlı atölye kurmaya başladım. İlk olarak Adana'lı bir ustadan bant zımpara makinesi aldım. Sürecin dövme ocağı aşamasında annemin telkinleri ve gazla uğraşıldığı için korkuları nedeniyle (küçük çocuğum var vs.) başlamadan vazgeçmek zorunda kaldım. Daha sonra atölyeyi kurmayı planladığım evin boş kalmasını fırsat bilerek kimselere ses etmeden projeye başlamaya karar verdim.
Öncelikli olarak Youtube dan hem yerli hem de yabancı çok sayıda Propan ve LPG Ocağı/Brülörü videoları izledim. Çalışan modellere bakarken maliyetinin de az olacağını düşünerek Venturi Tarzı Brülör ve Ocak yapmaya karar verdim.
Ankara gibi bir yerde bulunmama rağmen uygun parça bulamamanın verdiği stresi yaşadım. Burada uygun parçaları nasıl tedarik edebileceğinizi de belirterek deneyimlerimi paylaşmak istiyorum.
Venturi Brülör Yapımı
Brülör sanıldığı kadar zor bir parça değil, ancak uygun parçaları temin etmek gerçekten iyi bir araştırma gerektiriyor. Ankara ASKİ civarında büyük numaradan küçük numaraya manşon redüksiyon sadece HM Çalışkan isimli bir firma da bulunuyor. 2 den 3/4, 1.5 dan 3/4 ve 3/4 den 1 e manşon aldım ve aşağıdaki brülörü yaptım. 1.5 dan 3/4 manşona daha sonra değineceğim. Ayrıca resimlerde gaz bileşenlerini sabitlemek için civata ile buna uygun matkap ucu ve kılavuzda görülmektedir.



Boru boyundan emin olamadığım için 20-25-30 cm lik 3/4 boylarda boru kestirdim ve yiv açtırdım. Bir masa matkabı aldım ve 2 den 3/4 e manşona 6 delik açarak civatalarını taktım. 6 delik ve civata olmasının nedeni 1/8 manşonun altı kenarı olması böylece manşonu ve dolayısıyla gaz memesini sabitlemek çok kolaylaşacaktı.


Kaynak yapmasını bilen biri değilim, bazı şeyler hem sanat hem deneyim. Benimle aynı projeyi yapmak isteyen arkadaşlar olursa özellikle hassasiyet gerektiren konularda iyi bir kaynakçı bulmaları daha iyi sonuç almalarını sağlayacaktır.
Projeye gerekli olmadıkça kaynak yapmayacağımı düşünerek başladım, bu maksatla 1/8 ebadında Manşon, Nipel, Vana, Kör Tapa, Hortum Rekoru ile 0.8-1.0-1.2 MIG Meme uçları alarak gaz bileşenlerini toparlamaya başladım. Gaz çıkışı kısaca hortum rekoru buna bağlı bir manşon, vana, nipel, manşon, kör tapa dan oluşmaktadır. Kör tapa ortasına masa matkabında delik açılarak kılavuz çekilmiş, MIG Memesi bu deliğe vidalanmıştır.



Ayrıca, alev geri tepme emniyet valf de takılarak sistem güvenliği alınmıştır. Sistem yüksek basınç dedantörüne, yüksek basınç dayanımlı hortuma ve 12 KG uzun tip mutfak tüpüne bağlanmıştır. Yüksek basınç dedantörü Güçlü Bütan Gaz'dan temin edilmiştir.



Gaz Çıkış Mekanizması ve Brülör bir araya getirilerek aşağıdaki kayıt yapılmıştır. Bu arada sistemin her parçasına sabunlu su ile sızdırmazlık testi yapılmıştır. Aslına bakarsanız ocağı her yaktığımda bu testi tekrarlıyorum.
https://www.youtube.com/watch?v=vKTJbtkJu1oBrülörün çalıştığı anlaşıldığı için Ocak yapımına geçilmiştir.
Ocak Yapımı
Ocak maksadıyla kullanmak için önce kullanılmış LPG tankı aradım. LPG'ciler tehlikeli olduğundan çıkma malzemeyi ellerinde tutmadan hurdacıya verdiklerini söylediler. Sonra 10-20 atölye gezdim bir tank getirsem bunu keser misiniz sorusuna tek bir evet cevabı alamadım. İnternette gördüğüm kadarıyla kullanılmış tüp içine su doldurularak kesiliyormuş ama bu işe yanaşan kimseyi bulamadım. Bende gittim 50LT lik hiç kullanılmamış bir tank satın aldım, ancak onu kestirecek adam da bulamadım, sıfır diyorum ama kimse inanmıyor, işte böyle garip bir durum yaşadım. En son Ankara Hurdacılar da aşağıda resimde olan abilerimden Allah razı olsun boş tankı kesmeyi kabul ettiler bende sonraki tüm kaynak işlerimi onlara yaptırdım.


Burada 2 büyük hataya düşüyorum:
-hem tankın tek tarafını kestiriyorum (hatayı anlatacağım)
-hem de kapak deliği pozisyonuna proje başında karar veriyorum.
Ankara ATİSAN sitesinde Kalaçlardan 3600 x 610 x 50 mm 1260 derece dayanımlı seramik battaniye, seramik battaniye yapıştırıcısı, seramik battaniye sertleştiricisi(ceramic fiber rigidiser) ve 3 adet 1400 derece dayanımla yutong cinsi refrakter malzeme satın aldım. Ayrıca brülörleri sabitlemek için tankın sağ tarafına oksijen kaynağı ile delik açtırıp kendim kılavuzladığım delikleri olan 1-1.5 parmak 2 adet boru parçası kaynattırdım. Planım tek brülör kullanmak ancak her ihtimale karşı projeyi 2 brülör kullanabilecek şekilde dizayn ediyorum. Tankın şamandıra deliği konumu nedeniyle kullanılmamıştır. Bu deliğe uygun kalınlıkta saç kaynatılmıştır. Yaptığım planlamada bu bölüm tankın tam altına denk gelmektedir. Bu arada resimde görünen kil rengi madde seramik battaniye yapıştırıcısı olarak satılmaktadır.





Ocak kaplamaları bittikten sonra hurdacılara gidip kapağı kesen ve diğer kaynak işlerini yapan abilere kesilen kapağı geri kaynattırdım. Ayrıca ocağı sabitlemek için kutu profillerden bir kafes ve ocağın önüne ateş tuğlası kullanmak için elle sürgülü bir mekanizma yaptırdım. Eve Geldim!!! Herkesin akıllısı ben olduğumdan yanma için Venturi ile dışardan emilen havanın yeterli olduğunu düşünüyordum.
https://www.youtube.com/watch?v=wDN2vqNdkNcElimde olan tüm manşon, boru ve memelerle denememe rağmen büyük bir hüsran yaşadım, sorunun hava olup olmadığından emin olmak için bir yatak pompası kullanarak değişken hava-gaz karışım oranı ile test yaptım. Mavi jeti görünce Venturi den vazgeçip Hava Beslemeli (Force Air) Ocak yapmaya karar verdim.
https://www.youtube.com/watch?v=1YTD_uRdNsQBu maksatla yeni malzemeler satın aldım.
Hava Motoru olarak Dündar CS 16.2 Salyangoz Aspiratör
https://www.dundarelektrik.com.tr/cs-modeli.html30 cm 2 lik boru tek tarafı yivli
Hurdacıdan 2-3mm kalınlıkta Aspiratörün ağzına gelecek şekilde flanş olacak levha
1.5 luk nipel, şiber vana, 45 derece ve 90 derece dirsekler
1.5 dan 3/4 e manşon redüksiyon
3/4 T, Y, İkiz Dirsek ve 45-90 Dirsek parçaları
3/4 Kör Tapa
Flanş olacak malzeme oksijen kaynağı ile kesildi ve 2'lik boru buraya kaynatıldı ayrıca aspiratörün deliklerine gelecek şekilde levhaya delikler açıldı.


Amacım yoğun havayı akarken hızlandırıp sisteme vermek
Sırasıyla flanş, 2 lik boru, 2 den 1.5 manşon redüksiyon, 1.5 nipel, 1.5 şiber vana, 1.5 nipel, 90 derece 1.5 dirsek

Gaz bağlantısı içinde 3/4 Kör Tapa ortasına 1/8 lik nipel deliği açtım ve tüm tapa boyunca kılavuzunu çektim. Gaz vanasına denk gelen yere 1/8 nipel tapanın içine gelen yere ise 1/8 kör tapa ve mig meme kombinasyonunu vidaladım. 3/4 Kör tapanın etli yeri 1/8 nipel ve 1/8 kör tapayı birleştiren bir boru görevi görüyor.



Hava-Gaz karışımını yapmak için
3/4 T, Y, İkiz Dirsek parçaları satın aldım. Bu parçaları da sadece HM Çalışkan'da bulabildim. Tahminim normal bir T bağlantısı veya İnegal'de aynı işi görecektir. Benim işimi Y parçası gördü diğer aldıklarımı da ilerleyen projeler de denemeyi planlıyorum.



Sonuç olarak boru anahtarlarını da kullanarak yeterli yalıtım ile
Salyangoz Aspiratör, flanş, 2 lik boru, manşon redüksiyon ve min sayıda dirsek ile 3/4 Y parçasının bir girişine havayı, 3/4 girişli Y parçasının diğer girişine ise kör tapadan yaptığım gaz beslemesini bağladım. Boru boyunu kısalttım ama çıkışında olan 3/4 den 1 e manşonu sabit tuttum.





Ve ikinci deneme zamanı geldi, ocak önce dışarı doğru alev atar gibi yaptı sonra iç sıcaklık azcık yükseldi mi hava gaz karışımını ayarlamama izin vererek ilk ısıtma testini yapmama imkan tanıdı.
https://www.youtube.com/watch?v=p1xL68O166EBaşarılı bir ocak denemesinden sonra bir masa yapmaya karar verdim.
Atölye Masası
Ocağı ve eşyalarımı koymak için 60x60x2 kutu profilden
250x102x80 ebatlarında bir masa yaptım, Askaynak 205 Süper Inverter ile 2.5 luk elektrot ve maalesef profilin bir kısmını eriterek(ilk kaynak denemem) masayı oluşturmayı başardım. Atölyenin son haline ait resimleri de aşağıda paylaşıyorum.





Süreci paylaşmaya devam edeceğim.
Saygılarımla
Uraz Yavanoğlu
not 1: refrakter işinde olan abilerimiz seramik battaniyeyi sertleştirici ile kullanmanın yeterli olduğunu bu maddenin üstünün tozmaması için sıvanmasının mantıklı olmadığını, rigidiser ın yeterli olduğunu söylediler.
not 2: seramik battaniye ile uğraşırken kesinlikle uzun kollu 2 kat giyinin, maske, eldiven ve gözlük kullanan. 4 gün kaşındım ve resmen etimin üzerinde sayısız iğneler varmışcasına acısını çektim.