Zucchero, bahsettiğiniz kaynakta CK67'yi yay halinde esnek yapmak için gereken meneviş derecesi verilmiş. Bıçak malzemesi olarak ise bundan daha yüksek sertlikler daha uygundur, kılıç gibi bir çalışmada bu tip bir yay menevişi olabilir belki ama bıçakta genelde 55-56 HRC ve üzeri hedeflenir. Meneviş ısısı ve süresi logaritmik oranlıdır. Isı yükseldikce yüksek oranda, süre uzadıkça ısıya göre çok az oranda sertlik düşer bunun yerine dayanım artar.
Yani 150 derecede meneviş yapılan çelik mesela 59 HRC olmuşsa, aynı süre 200 derece menevişte atıyorum: 57 HRC olabilir, ancak 150 derecede 200 derece meneviş süresinin iki katı tutulsa dahi sertlik yine 59 civarında kalacaktır. Örneğin 1 saatlik 200 derece menevişin neredeyse aynı etkisini 150 derece menevişi ile almaya çalışsak bıçağı 4-5 saat 150 derecede tutmamız gerekirdi. Tamamen yaklaşık değerlerdir söylediklerim, sadece fikir versin diye.
Bu durumda mesela 1 saatte 200 derecede elde ettiğimiz etkiyi 500 derece teorik olarak bir iki dakikada elde etmemiz ve bir farkının olmaması gerekir. Pratikte hemen hemen aynı olsa da performansta ve dayanımda düşüşler olacaktır bu hızlı girişimde, bunun nedeni çelik kristallerinin öyle ışık hızında filan dönüşüm geçirememesidir. Zamana ihtiyacı vardır homojen bir şekilde dönüşümün, bu yüzden olabildiğince düşük ısılı menevişin olabildiğince uzun yapılması yeğdir pratikte.
Meneviş birkaç adımda yapılır, orta karbonlu çeliklerde (CK67 gibi) tek meneviş yeterli olur, çünkü kalıntı östenit normalde pek olmaz, tabii dengesiz aşırı ısıtmalar ya da haddinden hızlı soğutma filan olmazsa. Normalde yağda su verilmiş bir CK67 çalışmayı 180-200 derece civarında bir saat tuttuğunuzda oldukça yeterli performansa sahip bir bıçağınız olacaktır. Bu tür düşük ısı menevşlerinde ön ısıtmaya gerek olmaz, asıl amaç sertleştirmeden hemen sonra olabildiğince çabuk menevişe başlamaktır, burada ciddi bir termal şok filan olup da yamulma çarpılma olmaz, çelik için bu ısılar bizim için ılık bahar esintisi gibi bişey
Yüksek karbonlu ve/veya yüksek alaşımlı çeliklerde 2 hatta 3 kez tekrarlanan menevişler yapılır. Bunun nedeni sertleştirmede oluşan gerilim ilk menevişte azaltılırken bu arada meneviş sırasında kalıntı östenit de taze martensit kristallerine dönüşmeye başlar. İlk meneviş sonunda, oda ısısına düştüğünde güzel menevişlenmiş bıçağımızın içinde aynı zamanda ilk menevişte bu yeni oluşan eski kalıntı östenit - yeni ve kırılgan martensit kristalleri bulunmaktadır. Bunu ciddiye almayıp tek ve uzun bir menevişle yırtabileceğimi sanıp da balçak perçini çakarken elimde iki parça olan bir D2 bıçağımın anısını tazeliyorum :'(
32 Yanıt
19280 Gösterim