Şebeke ve motorlarla ilgili en temel bilgiler

[deserteagle]

• Türkiye'de elektrik şebekesinden evlerimize ve iş yerlerine alternatif akım gelir.
• Alternatif akıma dalgalı akım da denir. Türkiye'de şebeke frekansı 50Hz'dir. Yani dalgalı akım bir saniyede 50 kere dalgalanır. Bu dalgalanmanın grafiği sinüs eğrisi biçimindedir.
• Türkiye'de faz ile nötr arası gerilim 220 Volttur. (Bu değer RMS'dir.)
• 220 Volt RMS olan gerilim aslında yaklaşık +310 V ve -310 V tepe değerleri arasında dalgalanır. Ancak bu tepe değerleri hesaplarda kullanılmaz. Akım, gerilim, güç hesapları RMS değeri üzerinden yapılır.
• Alternatif akım, evlerimize tek faz gelir. Evde monofaze (tek fazlı) motorları ve diğer elektrikli aletleri çalıştırabiliriz.
• Sanayi cereyanı denen şey, 3 fazlı yani trifaze şebekedir. İki tane fazın arasını ölçünce 380 Volt (faz arası gerilim = 380V) ediyor diye bunun 380 Voltluk şebeke olduğu söylenir. Yoksa her bir faz ile nötrün arası yine 220 volttur
• Trifaze şebekeye trifaze motor bağlanır.
• Biz zımpara makinesi motoru olarak asenkron motor kullanıyoruz. Asenkron motorlar sadece alternatif akımla çalışabiliyorlar. Bu motor, rotorunun tipinden dolayı sincap kafesi diye de adlandırılabilir. Bu motorlar boşta çalışıyorken belli bir devrin bir derece altındaki devirlerde dönerler, asenkron lafı da buradan gelir.
• Asenkron motorlar iki kutuplu, dört kutuplu, altı kutuplu diye kategorize edilirler.
• İki kutuplu motorlar 50Hz*60sn=3000devir/dakika hızı asenkron olarak takip ederler. Yani boşta dönerken 2850-2980 gibi bir devirde dönebilirler
• Dört kutuplu motorlar 50Hz*60sn*1/2=1500devir/dakika hızı asenkron olarak takip ederler. Yani boşta dönerken 1410-1490 gibi bir devirde dönebilirler
• Altı kutuplu motorlar 50Hz*60sn*1/3=1000devir/dakika hızı asenkron olarak takip ederler. Yani boşta dönerken 920-990 gibi bir devirde dönebilirler
• Asenkron motorun devrini belirlemek için besleme gerilimini değiştirmek iyi, iş gören bir yöntem değildir. Gerilimi azaltarak devri az miktarda düşürebilirsiniz, daha fazlasında ve yükte motor bayılır yada durur. Zaten o nedenle frekansı değiştiren VFD'ler kullanılır.
• VFD denilen motor devir kontrolüne yarayan aletlerin trifaze çıkışı vardır. Yani çıkışına trifaze motor bağlayabilirsiniz.
• VFD'lerin girişi bakımından iki tipi vardır: Girişi monofaze olanlar ve girişi trifaze olanlar. Yani ev cereyanı için de sanayi cereyanı için de VFD bulabilirsiniz.
• Çok büyük motorlar için olan VFD'lerin girişi ise sadece trifazedir.

[Haznedar]

Teşekkürler Eylem Abi. Çok güzel bir bilgi

[deserteagle]

Volt'un bu dokümanında motorlar ile ilgili bazı faydalı bilgiler var:
http://www.voltmotor.com.tr/catalogue_tr.pdf

EMO - Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği:
http://www.emo.org.tr/ekler/cc5a85842d8d326_ek.pdf

[bulaycı]

gayet net, anlaşılır ve genel sorulara cevap veren bir metin olmuş Eylem bey teşekkürler.

[deserteagle]

Ben teşekkür ederim Tarık, Bülent ustalarım.

En temel şeyleri herkes biliyormuşçasına atlamak yanlış. Temel hep sağlam olmalı. Bunları yazarken bile çok şeyi kontrol etmek zorunda kaldığıma göre bunların bazılarını farkına varmadan yanlış da biliyor da olabiliriz. O nedenle en güzel en temel bilgileri atlamamak.

Benim yazdıklarımı da bana güvenmeyip kontrol etmenizde fayda var. Ben-i beşer, bazen şaşar.

[deserteagle]

RMS ve tepe değeri konusunda bilgi ekledim

[sagirbilal]

çok teşekkürler çok değerli bilgiler

[mustafaramazanoyar]

Merak edilenlere cevap olmuş sağ olasın eyle ustam

[Emrah]

Gerekliydi. Eline saglık ustam

[sefaçabuk]

Eksikliği duyulan bir konuydu, derli toplu olmuş. Emeklerin daim olsun Eylem Ustam, sağolasın.