Hayber kaması -- Yatağan'a sizce de benzemiyor mu?

[deserteagle]

Öncelikle bu kısmın başlığının "tarih"i içermemesi hoşuma gitmiyor. Biriktirmek için eski eserler ile ilgilenmek değil de kim olduğumuzu nereden geldiğimizi bilmek beni çeken şey...


Babürler'i yabancı kaynaklarda ararken adı Babür diye geçmiyor. "Munghal" diye adlandırıyorlar Babürler'i... Yabancılar, bunlar sanki Moğol'muşlar, Türk değilmişler gibi bir davranış içindeler.  (Babürler'in Türk olduğuna dair: Prof.Dr. Erdoğan Merçil: "Müslüman Türk Devletleri Tarihi" Sa: 353)

Resmi tarih istemezük diye lafların dillere pelesenk olduğu yıllardan sonra işler ileri değil geri gitti. Dışardaki adamın işine geldiği gibi yazdığı tarihe inanmaya başladık. Kölemenler'i, Babürler'i, Sakalar'ı başkalarının ağzından öğrenme şansımız mı kaldı ki Etrüskler'i, Kuşhanlar'ı araştırabilelim?

Yabancı forumlarda az önce Babür hançerlerinin fotoğraflarını araştırırken Yatağan'ın kökeni yada kardeşi olmaya en uygun olarak gördüğüm Hayber kamasını gördüm. El oğlu buna "Khyber knife" demiş. Ben haddim olmayarak bunu Türkçe'ye Hayber kaması olarak çevirdim. Bu kama hakkında Türkçe bir kaynak var mı bilmem ama Türk silahlarını incelerken bu kama kesinlikle atanmadan göz önüne alınmalıdır.

T kesitli olduğuna, kabzalarının tipinin benzerliğine, kabzadan bıçağa geçişteki işlemelerin kimilerinde Yatağan'a çok benzemesine dikkat ediniz.

Kimilerinin balçaklarına bakarsanız da bunların daha önceden yayınlamış olduğum Yengisar (Kaşgar - Yenihisar) bıçaklarının balçaklarına benzediği görülebilir.


Google'da karşıma gelen bazı görüntüleri size sunuyorum:


Bkz.: http://www.himfr.com/d-p11270555784013400-Afghan_Khyber_Knife/

Kabzadaki kulaklara dikkat!

Bkz.: http://www.oriental-arms.co.il/item.php?id=2964

Kındaki deri yandan dikilerek birleştirilmiş:


T keside dikkat!

Bkz.: http://www.trocadero.com/101antiques/items/752689/item752689.html

Kabzaya dikkat:
http://www.trocadero.com/101antiques/items/493259/en1.html

Bu da önceden bir Özbek Profesör'e aitmiş. Bundaki eğim size acaba neyi hatırlatıyor?

Bkz.: http://www.swordsantiqueweapons.com/s063_full.html

[deserteagle]

Hayber kelimesine açıklık getirmem gerek. Hz. Ali'nin cenklerinde geçen Hayber kalesinin olduğu yer ile bu Hayber'in ilgisi yok. Konumuza adını veren Hayber, şimdiki Afganistan ile Pakistan arasında yer alan bir geçidin, belin adı.

[Seyit Hüseyin Barbarus]

Ve yanılmıyorsam,kabile bölgesinde bulunuyor.Ayrıca  burada her türlü bıçak silah yapımı ve satımı  serbest.

[ferroburak]

Evet benziyor. Hindistana Türklerin bazı kültürel etkileri de olmuş sanırım.

[emrekipmen]

Evet benziyor. Hindistana Türklerin bazı kültürel etkileri de olmuş sanırım.

Olmaması mümkün değil zaten, ama ben etkiyi tek taraflı görmüyorum. Arkeolojide de bu geçerli, hiç bir etki tek taraflı değildir. Osmanlı sanatı özellikle Özbekistan/Tacikistan/Afganistan bölgesinde etki yaparken bariz bir şekilde o bölgeden de belli unsurları bünyesine katmış. Bu tür etkileşimler Hindistan için de geçerli...

[Burak]

Konu bıraz sonuk kalmıs zaman gecmıs uzerınden ama benım bır sorum olucak, Eskıden sırf kılıcları ve kamaları gormek ıcın muzelere gıderdım. Ve ozamandan kalma bır hayranlık olustu bende. Eskı kılıcların yapımını, kalıtesını ve ozellıklerını merak edıyorum. Bana sankı suankı celıklerden cok daha ustunmus gıbı gelıyor. mesela Fatıh Sultan Mehmet Hanın kılıcını cok ıyı hatırlıyorum. Asırı etkılenmıstım. Tam olarak bılemesekde nasıl yapılmıstır bır tahmını olan varmı.. Bırde kılıclara bakım yapıyorlarmıdır? Mesela arada cıkarım sılmek yağlamak gıbı?

[emin albayrak]

geçen haftasonu sakıp sabancı müzesindeki “Efsane İstanbul: Bizantion’dan İstanbul’a - Bir Başkentin 8000 Yılı” sergisine gitme fırsatım oldu. daha önce topkapı sarayında da bir kaç kez gördüğüm Fatih'in kılıcını burada yaklaşık 25-30 cm uzaktan ve iyi bir ışıklandırma altında seyretme imkanım oldu. gerçekten inanılmaz. üzerindeki yazı harkulade işlenmiş fakat bazı bölgelerinde dökülmeler sözkonusu. yazı ise sanılanın aksine bir ayet değil, fakat ne yazdığını da tam çözemedik. yine o katta Kanuni Süleyman'ın kılıcı mevcuttu.  onun üzerinde "fetih" suresinin ilk ayeti ve devamında ise başka bir ayet var. o tabiki daha şaşalı ve süslü. hem devir, hem de imkanlar neticesinde diye düşünüyorum.

sergi içinde çok çok nadir eserler barındıran çok önemli bir sergi imiş(ben çok anlamam). ama şunu söyleyebilirim ki, son kata, yani osmanlı ya geldiğinizde hem kendinizi evinizde hissediyorsunuz, hem de gerçekten büyüleniyorsunuz. tabi sanat denilen hadisenin sadece doğu kökenli olmadığını da farkediyor insan. hristiyan geleneklerine göre tasarlanmış ikonalar da yapıldıkları çağa göre oldukça işçilikli ve görsel yönden zengin. farklı bir tecrübe oldu diyebilirim.

[emrekipmen]

Eğer sırf çeliğin fiziksel yönünden bahsediyorsak eskinin çeliğinde homojenite yoktu, arada kalıntılar, istenmeyen elementler, alaşım bantları (külçe üretiminden dolayı) vs. gibi sorunlar bolca vardı. Aynı zamanda üretimde ısıl işlemde ısı kontrolü ilkel yollarla yapılır idi. Ancak bugün yapılan kılıç eskidekinden daha iyi demek değildir, Endüstri devriminden önce var olan üretim bilgisi dünya savaşları, teknolojik gelişimler, pazarın tamamen tepe taklak olması vs. gibi sebeplerle eski ustalardan bilgi aktarımı günümüze olmamıştır. Bu yüzden binlerce yıl birikmiş bir tecrübe bizim ülkemizde yok olmuştur. Artık eski kılıç üretim merkezi olan kasabalar, şehirler artık mutfak bıçağı, bağ bıçağı yapıyor. Kılıç yapmayı tamamen unutmuş durumdalar, yaptıkları tek tük kılıç denemeleri eskinin yanında çok sönük kaldığı gibi, ergonomisi, çelik seçimi, ısıl işlemi, geometrisi, profili, kabzası hiç bir özelliği eski kılıçların performansına yaklaşamıyor maalesef. Umarım ileride bu durum değişecek...

[durukan]

osmanlıdan bağımsız hindistan -pakıstan topraklarında türk devleti var idi. hatta dunyanın en güzel eserlerinin başında yer alan taç mahal de hint-türk devleti babür imparatorlugunun topraklarında yapılmışdır.  bu türk-hint devleti 15-18 yy arasında hüküm surmuştur.  daha gerilere gidersek 5-8 yy lara kadar orneklenen ama asıl olarak 800-1000 li yıllarda yogunlaşan tarihlerde  pakistanın kuzeyinde bugunun tacikistan -ozbekistan sınırında fergana vadısınde wootz ocakları bulunmuştur. (kaşgarlı mahmut bu bolge hakkında özkent kelimesini kullanmıştır ve o donemde kesinlikle türkdür)
http://en.wikipedia.org/wiki/Crucible_steel

neyse konunun odagını kacırmayayım. gosterdigin resimler çok hoşuma gitti. eline saglık.