Bıçak Sanatı - Forum
Konu Dışı => Genel Muhabbet => Konuyu başlatan: merttt9 - 24 Şubat 2011, 19:14:43
-
alıntıdır,işe yarayan bilgiler olabilir diye alıntı yaptım
Geleneksel Savaş Sanatları bünyesinde kılıç kullanımı (Iai-Jutsu) ve Ju-Jutsu eğitimi. Katana, yapımı ve kullanımı açısından başlıbaşına ve apayrı bir sanattır.Aşağıdaki yazı katana yapımı hakkında özet bir bilgiyi içermektedir.
Katana Yapımı:
Bütün çelik kılıçlar temel bir ikilemle karşı karşıyadır: Çelik iyice bilenecek kadar sert olmalıdır, ama sert çelik kolaylıkla kırılabilir veya çatlayabilir.
Bu sorunun üstesinden gelebilmek için tüm dünyada farklı teknikler geliştirilmiştir, ama bunlar arasında Japon çözümü -farklı yapıların birleştirilmesi ve seçmeli sertleştirme- eşsizdir. Modern metalurji anlayışı olmadan eski demirci ustalarının böyle hassas bir dengeyi geliştirmesi şaşırtıcıdır.
Japon kılıcı için çelik, "satetsu" denilen siyah demir oksitten (Fe2O3) üretilir. Satetsu'dan çelik yapmak için demirdeki oksijen kaldırılmalı ve karbon katılmalıdır. Bu sürece ayrıştırma adı verilir. Geleneksel Japon fırını (=kalhane) "Tatara"da, "Tamahagane" adı verilen ham çeliğin üretilmesi için demir görece düşük ısıda tutulur. Tamahagane'nin rengi ve dokusu cevherin katışıksızlığına, dolayısıyla çıkarıldığı yere bağlıdır.
Demirci, Tamahagane parçalarını, içerdikleri karbon miktarına göre titizlikle sınıflandırır. Sonra onları çekiçle döverek levha haline getirir ve bu levhaları ufak parçalara böler.
Bu parçalardan, bir kenarı 7,5-12,5 santim arasında ve ağırlığı 2-3,5 kilo arasında olan dikdörtgen bir blok oluşturur. (Bitmiş kılıç lamasının ağırlığı bunun sadece yarısı kadardır. Yapım sırasında çok fazla fire verilir.) Demirci, bloğu dağılmaması için pirinç kağıdıyla sarar ve çamur ve yanmış samanla örter. Blok, eriyip kaynaşana kadar ısıtılır ve dövülür.
Kaynaşmış çelik parçası, sonuçta elde edilmiş lamanın sağlamlığını tehlikeye atabilecek, saflığı bozan tüm artıklar ve hava kabarcıkları uzaklaştırılıncaya kadar tekrar tekrar ısıtılır, katlanır ve dövülür. Katlama, tamamlanmış lamadaki "ağaç dokusu" görünümüne de yol açar. Bu dokuya "Hadame" denir. Dokunun şekli, çeliğin enine ya da boyuna, ya da her iki şekilde katlanmasına bağlıdır. Usta bir demirci, adı bile konmamış yeni efektler üretebilmek için sık sık farklı kaynaklardan elde edilmiş çelik kombinasyonlarını kullanır. Çelikten sözedilirken kullanılan terimlerden "Jihada" çeliğin desenlenmesini (=patterning), "Jitetsu" ise çeliğin kalitesini ve dokusunu ifade eder.
Lamanın nasıl oluşturulacağıyla ilgili farklı okullar vardır. Bazı demirciler, yüzey ve çekirdek olmak üzere iki parçadan yaparlar. Bu yapıya "makuritae" veya "kobuse" adı verilir. (çekirdek daha yumuşak, yüzey daha sert çelikten üretilir). Lamayı dört parçadan yapmak da mümkündür (çekirdek, iki yan ve kesici kenar). Bu yapıya "honsanmai" denir. Beş parçadan oluşturulmuş lamalar bile vardır (çekirdek, iki yan, kesici kenar ve bıçağın sırtı). Buna da "shihozume" denir.
Hiçbir ek yeri bırakmadan bu parçaları birbirine kaynaştırmak büyük bir beceri gerektirir.
Parçalar arasındaki herhangi bir açıklık veya çatlak, kalitesiz ve dayanıksız bir lamanın ortaya çıkmasına yolaçar. Bu kaynaştırma çalışmasına "tsukurikomi" denir.
Kılıcın dış yüzeyi için tasarlanan sert çelik, kawagane, yüksek karbon içerikli çelikten yapılır ve genellikle 13-20 kez katlanır. Çekirdek için tasarlanan çelik daha az karbon içerir ve yaklaşık 10 kez katlanır. Eğer kenar ayrı bir parçadan yapılacaksa, "hochogane" (veya "hagane") denilen çelik kullanılır. Bu çelik tamahagane ve zukuoroshigane (potalardaki vb. eski demir) karışımından yapılır ve yaklaşık 18 kez katlanır. Kılıcın sırtı (mune) için kullanılan çeliğe "munegane" denir ve gerçekten serttir.
Lamanın farklı parçaları biraraya geldikten sonra demirci, çeliğe kılıç şekli vermek için çalışmaya başlar. Önce lamaya genel biçimi verilir, sonra sırasıyla kissaki (sivri uç), monouchi (kılıcın kesmek için kullanılan kısmı) ve nakago (lamanın sapın içine giren ucu) biçimlendirilir. Biçimlendirme bir dizi rendeleme ve eğeleme çalışmasıyla bitirilir.
Kılıç yapımının en kritik aşaması, sertleştirme, "yaki-ire"dir. Kılıç, çamur, kömür tozu ve toz haline getirilmiş kumtaşından oluşan bir macunla kaplanır. Macun, kılıcın sırt kısmına, kesici kenara oranla daha kalın uygulanır. Böylece kesici kenar, kılıcın diğer kısımlarından daha sert olacak şekilde sertleştirilir. Macunun ince ve kalın katmanları arasındaki kalıp, "hamon"u, kılıcın kesici tarafındaki dalgalı sertleştirme desenini oluşturur.
Çoğunlukla demirci, macunun kalın kısmından kesici kenara doğru ince şeritler oluşturur.
Bu, "ashi" denen yumuşak çelikten ince bölgeler oluşmasını sağlar. Bunun fonksiyonu, sertleştirilmiş kenar yontulur ya da çatlarsa hasarı kısa bir alanda sınırlamaktır.
Yaki-ire'nin bir özelliği de, lamanın ön ve arka kısımlarındaki farklılaştırılmış ısıtma nedeniyle lamanın eğilmesidir. Demirci bu eğilmeyi önceden bilir ve başlangıçta, lamayı, kılıcın bitmiş halinde olmasını istediğinden daha az bir eğimde yapar. Genellikle eğimin sertleştirmeden sonra ayarlanması gerekir.
Tamamlanmış lama parlatılır -bu başlı başına bir sanattır- ve uygun Koshirae (kın, kabza, habaki vb. oluşan donanım) ile birleştirilir.
Tachi Koshirae çok pahalıya malolduğu için, birçok kılıç Koshirae yerine, "Shirasaya" adı verilen ağaç sap ve kın ile donatılarak tamamlanır.
Japonya'nın beş büyük kılıç yapım okulu -ya da geleneği- "Gokaden" şunlardır:
YAMASHIRO-DEN: Heian döneminin sonundan Kamakura döneminin sonuna kadarki en yaygın olanıdır. Yamashiro-Den içindeki en yaygın okullar Sanjo, Gojo, Avataguchi ve Rai'dir.
YAMATO-DEN: Beş geleneğin en eskisidir. Kamakura döneminde bir yenileşme (rönesans) içerir. Yamato-Den içindeki okullardan bazıları Senjuin, Tegain, Taima, Shikkake ve Hosho'dur.
BIZEN-DEN: Heian dönemi boyunca etkili olmuştur ve "choji" adı verilen (karanfil biçimli) oldukça gösterişli hamon türüyle ünlüdür. Osafune ve diğer okulları içerir.
SOSHU-DEN: Kamakura döneminde biçimlendirilmiştir. Japon tarihinin en ünlü kılıç yapımcıları, örneğin Yukimitsu ve Masamune bu gelenektendir.
MINO-DEN: Beş geleneğin en yenisidir. En çok Kamakura döneminin sonuyla Muromachi döneminin sonu arasında etkili olmuştur. Kanebo, Muramasa ve Kamenori gibi okulları içerir.
http://www.mygitar.com/forum/archive/index.php/t-4795.html
-
Katana yapım aşamalarını gösteren profesyonel bir tasarımcının hazırladığı çok güzel bir infografiğe rasladım.
Yeni konu açmayıp buraya ekliyorum
https://www.behance.net/gallery/25159015/Japanese-Katana-Process-Poster