Bıçak Sanatı - Forum
Atölye Muhabbeti => Demircilik ve diğer metal işleri => Konuyu başlatan: alikozanoglu - 27 Eylül 2011, 19:02:00
-
Sn. Arkadaşlar,
Bu konuyu son bir ay içinde bir yerlere yazdım forumda fakat bulamıyorum. Tekrardan dolayı özür dilerim.
Kırk sene kadar önce bu damascus işini merak etmiştim. O sırada Ankara Sanayi çarşısında tanıdığım tek sıcak demirci Almanya’ya göç etmişti. Bir avcı arkadaşım Mengen’in bir köyünde tanıdığı bir yaşlı ustadan, yaparsa onun yapacağından bahsetti.
Birgün kalktık gittik, ustayı bulduk. “Denemelik olarak bize bir parçayı kendi kendine kaynatır mısın” dedik. O da kalınca bir teli bir kere katlayıp biraz büktü, bir daha katladı ve ocakta ısıtıp döverek kaynattı. Kaynak yaparken de boraks değil “dere kumu” kullandı.
O parçanın bir yerini temizleyip oksitledim o zamanlar. Bir yerlere sokarım, ararı bulamam, sonra nesılsa kendi çıkar. Evvelki akşam odamda bir kutuyu boşalttım bir şey aramak için ve o tel damascus denemesi karşıma çıktı.
Bu yazıyı; “damascus ille değişik evsaflı çeliklerin katmanları olacak diyenler için yazdım. Belki çok kontrastlı, bariz figürlü damascuslar için öyled, fakat meselâ bin veya 800 sene önce ustalar gidip malzemeciden bir tabaka D2 bir tabaka AEL bir tabaka da CİZMO mu alıyordular sanıyorsunuz?
Aynı malzemeyi katlayıp, kaynatıp dövüyorlardı defalarca. Zaten eski kılıçların, bıçakların çoğunda fazla kontrastlı figürler görmezsiniz. En makbulleri en sık figürlü olanlarıdır genelde.
Sn. Gökhan baklayla yedi sene kadar önce internet üzerinden tanıştığımızda kendisine bu olayı anlatmıştım. Çorbada bir tutamcık tuzum varsa bana gurur verir.
Saygılar,
alikozanoglu
-
Ali Bey, güzel bir bilgi vermişsiniz, sağolunuz. Bu lamine çelik konusu aslında ilk ortaya çıkışı az karbonlu çeliğin karbon emdirilip kendiyle katlanması sonra işlemin bir çok kez tekrarlanması idi. Yani dış kabuğu bol karbonlu çelik olarak semente edip katlayıp tekrarlayınca giderek ortalama karbon oranını çeliğin arttırmaktaydılar. Ayrıca katmanların kesici kısımda belli desenlerle denk gelmesinin bazı paternlerin kesiciliği arttırdığı bazılarının azalttığını farketmiş eski demirciler. Bunun üzerine değişik şekilllerde karbonu eşit dağıtmayı sağlayan örüntüler keşfedilmiş, burgular, dalgalar, rastlantısal dağılmalar vs. bunların hepsi hem bu arayışın, ama zaman içinde sonuçta estetiğin sonucu gelişmişler. Çeliğin hazır olarak alındığı dönemlere geldiğimizde artık sadece estetik ve nostaljik anlamda manası olan bu işlem değişik çelikler kullanılarak yapılmış. Son zamanlarda en çok kontrast için yüksek karbonlu çelikler ile saf nikel katmanlar kullanılmaya başlanmış. En son bu konudaki aşama paslanmaz katmanlar ve sinterleme ile mozaik damaskustur. Ayrıca daha önce hiç denenmemiş çok artistik tipte örüntüler karmaşık adımların dikkatli uygulanmasıyla ve hidrolik pres kullanımının işi kolaylaştırması sayesinde keşfedilmeye devam edilmekte. Her yıl en az 2-3 tane çok ilginç ve özgün bir örüntü keşfedilmekte...
-
(https://lh5.googleusercontent.com/-NM0elv8yHDU/ToInCvwQOCI/AAAAAAAABi4/FIaSQpba6Vo/s912/IMG_0706i.JPG)
aslında bu yapılan iş, bu topraklarda hiç bir zaman ocak kaynağı tekniğinin kaybolmadığına delildir. yani kaybolan teknik hikayelerinin sadece wootz için geçerli olduğunun da kanıtıdır.
Sn. Ali KOZANOĞLU bu konulara benden - bizden çok çok seneler önce merak salmış ve araştırmış biri olarak bu küçücük parçayı yaptırmak için o zamanlarda nasıl bir gayret ve azimle araştırdığınızı görebiliyor ve takdir ediyorum. Ne internet de bilgiye ulaşmanın bu kadar kolay olmadığı bir devirde bu konuları araştırmaya kalkışmak bile gerçekten cesaret işi, tebrikler...
-
günümüz damascus çeliklerinde desen öncelik olduğunda hep kontrast yaratacak çelikler tercik ediliyor ama hep aklıma takılan bir soru var.
diyelim ki elimizdeki 1095 çeliğini alıp 500 ( veya daha az-fazla ) katlı olacak şekilde katlarsak bu çelik hiç katlanmayan çelikten farklı mı olur yoksa aynı mı?
eski çelikler için yararlı bir işlemde olsa günümüz çeliklerinde yaralımıdır yoksa zararlı mı? :-\
-
böyle bişey olur sanırım.
(http://img29.imageshack.us/img29/4968/
adszcsdf.jpg) (http://imageshack.us/photo/my-images/29/adszcsdf.jpg/)
Uploaded with ImageShack.us (http://imageshack.us)
(http://img694.imageshack.us/img694/285/125wb.jpg) (http://imageshack.us/photo/my-images/694/125wb.jpg/)
Uploaded with ImageShack.us (http://imageshack.us)
-
Aynen öyle görünüyor teoman, biraz çakma tamagahane gibi yani ;D
Gökhan, sade 1095'ten farkı daha az karbonu olması olacaktır herhalde, sonuçta sonuçta ister istemez katlamalarda biraz karbon yanacak, 1060-1080 arası bir çelik özelliği gösterecek...
-
arkadaşlar geçenlerde 420 ile 1060 tan sanmai denemesine giriştim. hem oldu hem olmadı. aslında oldu. uzeirne bıcak yapmaya başladım sonr afakr ettim ki bir kısım kaynak olmuş bir kısmı ise olmamış. yanı paslanmaz ile paslanırın birleşmeleri biraz daha zaman ve emek istiyecek gibi duruyor.
-
arkadaşlar geçenlerde 420 ile 1060 tan sanmai denemesine giriştim. hem oldu hem olmadı. aslında oldu. uzeirne bıcak yapmaya başladım sonr afakr ettim ki bir kısım kaynak olmuş bir kısmı ise olmamış. yanı paslanmaz ile paslanırın birleşmeleri biraz daha zaman ve emek istiyecek gibi duruyor.
bende g2-3 hafat kadar oldu tanerin orda damascus denemesi yaparken d2 ile 301 malzemeden sanmai yapmaya kklktım d2 nin dışını temizlemediğimden
sadece yanlar yapışmış ortası kalmıştı :)
-
Paslanmazlarda yüksek ısıların ciddi biçimde tehlikeli olduğunu hatırlatmalıyım. Birincisi havada sertleşen çeliklerde ocak kaynağı sırasında ve devamında asla 1100-1000 derece altına düşmeyin döverken. Yani turuncu rengi görmemek lazım. Ayrıca iş bittikten sonra karbür boyutlarını düzeltmek lazım, bunun için önce 1100 derece civarında yarım saat kadar östenizasyon lazım, havada soğutup (sertleştirip) tekrar 1000 ve 900 derece civarında bu hareketi tekrarlamak lazım. Bu işlem sadece 2 saat kadar sürer. Bundan sonra 840-850 dereceyi geçmeyecek kadar ısıtıp çok yavaş soğutma ile yumuşatma gerek talaşlı işlem öncesi. Bu safhaları düzgün bir şekilde yaparsanız hemen hemen çelik fabrika çıkışı düzgün iç yapıya kavuşur. Eğer yapmazsanız, dövülmüş ve ocak kaynağı yapılmış haliyle ağızın bazı bölgeleri çıtır çıtır dağılır, bazı bölgeler de sertleşmemekte ısrar edecektir. Bu durum başıma D2 bir bıçak dövme deliliğine tutulduğumda başıma gelmişti. Menevişten sonra bile aşırı kırılgan kalmıştı. Sonra bazı metalurjistlere danıştım, yukardaki işlemleri salık verdiler, aynen uyguladım, sonuçta bıçak mükemmel D2 özelliklerine kavuştu yine...
-
Bugün Hakan arkadaşımızın gönderdiği damascus lamadan kullanarak bir bıçağın kaba işini bitirdim. Ne zamandır aklımdaydı sertlik testine sokmak. Bir parçasını bu iş için kullandım. Su verme ve meneviş işlemi, temizlik-parlatma sonrası elde ettiğim sertlik değerleri ( 10 farklı noktadan ayrı ayrı ölçüm) 61.5-63 HRc aralığındadır. Test parçası duruyor, aynı parçadan ilk fırsatta mikroskobik bir inceleme-fotoğraf paylaşımı yapma planımda var. Bakalım ne zaman uygun olursam.
-
Sefa hocam, modern malzemede dahi homojen sertlik değerleri elde edilememesinin sebebi nedir?
Saygılarımla
-
Mert modern malzemeden kastın sanıyorum modern yöntemlerle üretilmiş damascus çelikler. Kişisel düşüncem, malzemeler zaten iki ayrı türden malzeme, bunlarında tavlama ve dövme-ezme döngüsüne girdiğini düşünürsek ayrıca su verme işlemi sırasındaki homojen tavlama veya soğutma sırasında yüzeylerin soğutma sıvısına teması, buhar ceketleri oluşumu vs türü etkilerden ötürü bu sertlik değeri farklılıkları çok normal. Hatta hiç lamine işlemi görmeyen endüstriyel çelikleri bile sertlik testine soksanız onlarda da birbirine yakın farklı değerler okumak normal.
-
madem ki tüm damascus uzmanları burada konuşuyor vaziyette bir soru yönelteyim
yan blokta çelikle çalışan bir iş yeri var (az önce kamyon cantı yapıyorlardı) yanda da hurdaya çıkarttıkları matkap talaşları var böyle yay gibi ve aşşağı yukarı bi varil kadar diyorum ki o talaşları alıp ocakta ısıtıp döverek birşeyler elde edilebilir mi _?_
-
d2 ile 301 mi?
Özgür işin başında olduğumuzu düşünürsek neden ilk denemelerinizde işin zor tarafından başlıyorsunuz ki.
ben şahsen bilmediğim yada daha önce kullanmadığım çeliklerle çalışırken hep biraz stres yaparım. - ya olmazsa! endişesiyle iş yapmaktansa daha önce denenmiş yada kendinim denediği bir şey ilk tercihimdir. ;)
Ali bahsettiğin talaşların içeriğinin bıçak yapımı için uygun olacağını sanmam ama illaki onlardan bir şey yapmak istiyorsan, tabi ki yapılabilir.
dötrgen bir profilin içine bunları sıkı sıkı istifleyip, profili ocakta ısıtıp bunları birleştirme imkanın var, ama verdiğin emeğe değmez gibi geliyor. ;)
-
teşekkür ederim gökhan abi talaşlı çalışmaya devam ozaman biraz daha ileride belki...
-
d2 ile 301 mi?
Özgür işin başında olduğumuzu düşünürsek neden ilk denemelerinizde işin zor tarafından başlıyorsunuz ki.
ben şahsen bilmediğim yada daha önce kullanmadığım çeliklerle çalışırken hep biraz stres yaparım. - ya olmazsa! endişesiyle iş yapmaktansa daha önce denenmiş yada kendinim denediği bir şey ilk tercihimdir. ;)
Ali bahsettiğin talaşların içeriğinin bıçak yapımı için uygun olacağını sanmam ama illaki onlardan bir şey yapmak istiyorsan, tabi ki yapılabilir.
dötrgen bir profilin içine bunları sıkı sıkı istifleyip, profili ocakta ısıtıp bunları birleştirme imkanın var, ama verdiğin emeğe değmez gibi geliyor. ;)
üstad işin zor tarafını çözdükten sonra zaten diğer kısmını yaparken zorlanmayız herhalde ondan kaynaklanıyor bende biraz terslik var sanırım o konuda :)
eldeki imkanlarımız d2 olduğundan ve 301 tam paslanmaz olmasından ötürü dedim acaba olurmu ama yaptığımız yanlışlıklardan olmadı temizlik yapmamıştık ve d2 üzerindeki kabuk bize engel oldu ama azimliyiz hayırlısı ile olcak inşallah.
geçmişte fabrikamıza bir cihaz gelmişti kulanımı dünyanın en zor cihazlarından biridir kendisi yapan adam bile calıştımamış deneme yanılma ile buluyorduk herşeyi ama sonunda öğrendik ve kurulumu proğramlaması cok kısa sürmeye başladı sonra başka bir cihaz geldiki öğrenmemiz 2 saat almamıştı
önemli olan zoru başarmak benim takıntım sanmai damascus ise zaten onun cok zor başarırız hava çeliklerinde ,yapanlar var elbet ama elimde aebl varken d2 ile neden çalışayım değilmi ?
tamami ile malzeme sıkıntısını cözmek amacım :)
-
Sn. arkadaşlar,
Bıçak için değil de tüfek, tabanca namlusu için bir ara İnhiltere'de en tutulan damascus tipinin kullanılmış "nal mıhları" ile yapılan "stub twist" olduğunu bir an anımsayın. Belçika ve Fransa da bunu genelde "London Twist" gibi isimlerle üretmiş ve pazarlamıştır.
Tabii, çivi yerine talaş kullanmak işi biraz abartmak olabilir.
Saygılar,
alikozanoglu