Bıçak Sanatı - Forum
Atölye Muhabbeti => Metalurji (ısıl işlem, testler, analizler, çeliğin yapısı vs.) => Konuyu başlatan: isotto - 05 Haziran 2020, 13:22:10
-
Merhaba,
50 cm çapında daire testere çeliğinden yaptığım bıçağa dün ytong+pürmüz ile ısıl işlem (yağda soğutma) ardından 250 derecede 1 saat meneviş ve 400 kum zımpara perdah yaptım. Bıçağın uç kısmında ve orta bölümündeki lekeler dikkatimi çekti.
Fotoğrafta düz görünse de gerçekte 3 boyutlu kabarcık şeklinde lekeler, bıçağın uç kısmında da sanki çelik kırışmış gibi hafif bir efekt oluşmuş.
Bıçağın bir yüzünde ve sırtında oluşan bu lekeler hamon mu yoksa ısıl işlem ya da menevişte bir şeylerin ters gittiğini gösteren bir işaret mi? Ekstra bir uğraş olmadan hamon oluşması mümkün mü?
Eğe testi beni çok tatmin etmese de kendim kullanacağım için kabza işi ile devam edeceğim, bu lekeler ters bir şeyler olduğuna işaretse tekrar ısıl işlem ve meneviş yapacağım.
-
Selamlar hocam, hamon değilde, çeliğin o bölgesine fazla sıcaklık gelmiş ve çeliğin şeklini değiştirmiş gibi duruyor sanki, hamon araştırdığım kadarı ile sertleşen çelik ile sertleşmeyen kısımdaki iki yapıdaki renk değişimi gibi düşünebiliriz. Tabiki hocalarım ustalarım daha iyi cevap vereceklerdir duruma. Bence kömürde verilirken ısının fazla olduğu yerlerdeki çeliğin yapısal değişimi gibi birşey gibi gözüküyor gözüme. ( Tane büyümesi gibi örnek olarak )
Saygılarımla.
-
Testere eğer 80crv2 ise hamon oluşur fakat sizin işlemlere bakılırsa çok küçük karbon yanığı olabileceğine ihtimal veriyorum. Biraz daha o lekeleri zımparalarsanız silinip gideceklerdir. Yeterli sertliğe ulaştı ise ısıl işlemi yeniden tekrarlamanıza gerek yok.
-
Cevaplar için teşekkür ederim, ısıl işlemi ytong+pürmüz ile yaptığım için yüksek sıcaklıklara çıkmaz diye bir ön kabul olmuş bende, renk beni yanıltıyor diyordum. Isıl işlemi yüksek derecede yaptım demek ki.
-
Testere eğer 80crv2 ise hamon oluşur fakat sizin işlemlere bakılırsa çok küçük karbon yanığı olabileceğine ihtimal veriyorum. Biraz daha o lekeleri zımparalarsanız silinip gideceklerdir. Yeterli sertliğe ulaştı ise ısıl işlemi yeniden tekrarlamanıza gerek yok.
Dediğiniz gibi çıktı, 150 kum zımpara ile kayboldu lekeler.
-
Forumda bu konuda yeterince bilgi mevcut ama bu konuya bakan benim gibi acemi arkadaşlara yararı dokunabilir.
Bıçakta oluşan kabarcık şeklindeki lekeler dekarbürizasyon lekeleriymiş. Çeliğin yüksek sıcaklıklarda fazla bekletilmesi ya da ocaktaki hava akışının (oksijenin) fazla olmasından kaynaklanıyormuş. ( Menevişten sonra o bölgelerde oluşan mavimsi oksitlenme rengi dikkatimi çekmişti )
Bu bölgelerde karbon kaybı yaşandığı için sertleşme olmuyormuş. ( Eğe testindeki sıkıntı bıçağın yüzeyindeki yumuşak tabakadan kaynaklanıyor herhalde )
Ustaların iki önerisini gördüm ben, biri ısıl işlemi yenilemek diğeri düşük kum zımparalara inerek yüzeydeki bu yumuşak tabakadan kurtulmak.
Bu arada 2010 yılındaki bir konuda denk geldim @emrekipmen ustanın da başına gelmiş ve o da benim gibi "ohh beleş hamon yakaladık" diye sevinmiş :)
-
Forumda bu konuda yeterince bilgi mevcut ama bu konuya bakan benim gibi acemi arkadaşlara yararı dokunabilir.
Bıçakta oluşan kabarcık şeklindeki lekeler dekarbürizasyon lekeleriymiş. Çeliğin yüksek sıcaklıklarda fazla bekletilmesi ya da ocaktaki hava akışının (oksijenin) fazla olmasından kaynaklanıyormuş. ( Menevişten sonra o bölgelerde oluşan mavimsi oksitlenme rengi dikkatimi çekmişti )
Bu bölgelerde karbon kaybı yaşandığı için sertleşme olmuyormuş. ( Eğe testindeki sıkıntı bıçağın yüzeyindeki yumuşak tabakadan kaynaklanıyor herhalde )
Ustaların iki önerisini gördüm ben, biri ısıl işlemi yenilemek diğeri düşük kum zımparalara inerek yüzeydeki bu yumuşak tabakadan kurtulmak.
Bu arada 2010 yılındaki bir konuda denk geldim @emrekipmen ustanın da başına gelmiş ve o da benim gibi "ohh beleş hamon yakaladık" diye sevinmiş :)
Yukarıdaki paragraf güzel bir bir derleme. Faydali bilgiler var ve karıştırılan konuları açıkça özetlemiş.
Ve ayrıca "dekarbürizasyon" ile "tanecik büyümesi" birbirine karıştırılan iki konu. Bunların arasında korelasyon var evet. Birinin meydana geldiği yüksek sıcaklık durumunda diğeri de meydana gelebilir ama ikisi aynı şey değil yada biri diğerinin sonucu değil. Dekarbürizasyon yüzeysel bir yanma fakat tanecik büyümesi sadece yüzeyde değil merkeze kadar inebilir. Dekarbürizasyon yüzeyde görülebilir fakat tane büyümesini görebilmek için kırmak ve kesite bakmak gerekir, hatta ölçüm yapabilmek için mikroskop bile gerekir. Dekarbürizasyon için bir telafi mümkün değildir. Karbonu yanmış yumuşak tabakanın kaldırılması gerekir fakat tane büyümesi normalizasyon ile telafi edilebilir.
(https://www.bicaksanati.com/forum/index.php?action=dlattach;topic=12703.0;attach=36436;image)